Pontyfikat Franciszka na łamach „Gościa” – 12 lat wspólnej podróży

Przez 12 lat od wyboru papieża Franciszka byliśmy z nim w jego podróżach, nauczaniu, komentowaliśmy najważniejsze wydarzenia. Przedstawiamy bogaty zbiór najważniejszych tekstów, rok po roku, od konklawe do dnia pogrzebu.

Rok 2013

To był rok zaskoczenia, bo w chwili wyboru niewielu obserwatorów kojarzyło kardynała Bergoglio, który przyleciał na konklawe jako arcybiskup Buenos Aires, a wyszedł z niego jako papież Franciszek. Sporo miejsca poświęciliśmy więc przybliżaniu sylwetki nowego biskupa Rzymu, ale również nietypowym jak na papieża zwyczajom, które wprowadził. Był to rok ukazania się pierwszej encykliki, właściwie rozpoczętej jeszcze przez Benedykta XVI, a dokończonej przez Franciszka. Relacjonowaliśmy również papieską pielgrzymkę na Światowe Dni Młodzieży w Brazylii, ale także pisaliśmy o bieżących wydarzeniach, jakie miały miejsce w Rzymie, w tym m.in... spotkaniem Franciszka z prezydentem Federacji Rosyjskiej Władimirem Putinem. Nasi reporterzy wybrali się do Buenos Aires, by na własne oczy zobaczyć miasto, które ukształtowało nowego papieża. Przybliżyliśmy również kwestie związane ze stosunkiem Franciszka do teologii wyzwolenia. tylko z tego roku wybraliśmy dla Was 38 autorskich tekstów dotyczących ostatniego pontyfikatu.

Pontyfikat Franciszka na łamach „Gościa” – 12 lat wspólnej podróży   Niedziela Palmowa na Placu św. Piotra. Roman Koszowski /Foto Gość

Rok 2014

Pierwszy pełny rok pontyfikatu szczelnie wypełniały podróże apostolskie. Szczególnie intensywnie relacjonowaliśmy pielgrzymkę Franciszka do Ziemi Świętej, z której powstały aż cztery teksty, ale nie zabrakło też relacji z Korei Południowej, Turcji czy... wizyty papieża w Parlamencie Europejskim w Strasburgu. Ważnym wydarzeniem był również rozpoczynający się synod o rodzinie - wydarzenie, które jako jedno z pierwszych wzbudziło niemały ferment wewnątrz Kościoła ze względu na pewną zmianę akcentów - Franciszek zwrócił szczególną uwagę na potrzebę szerszego otwarcia na osoby znajdujące się ze względu na różne sytuacje życiowe na marginesie życia sakramentalnego, a równocześnie starające się szukać drogi do Boga. Kierunek ten, choć rozbudził gorące dyskusje w Kościele, okazał się być szczególnie istotny w czasach, w których liczba osób żyjących w nieregularnych sytuacjach, nieraz niesprowokowanych przez siebie, bardzo szybko rośnie: Kościół stanął przed koniecznością odpowiedzi na pytanie: co zrobić w pierwszej kolejności: poszukiwać ich czy wymagać pełnego nawrócenia?

Pontyfikat Franciszka na łamach „Gościa” – 12 lat wspólnej podróży   Uganda, Namugongo. Krzysztof Błażyca / Foto Gość

Rok 2015

Ten rok zdominowała kontynuacja synodu o rodzinie i wydanego przy tej okazji dokumentu "Amoris Laetitia", który wzbudził w Kościele ożywioną dyskusję dotyczącą dopuszczania do sakramentów osoby rozwiedzione w powtórnych związkach. Również na naszych łamach toczyła się ożywiona dyskusja wywołana tym dokumentem. Teksty związane z synodem są kronikarskim zapisem panującej w Kościele przed synodem atmosfery, w której mieszały się nadzieje i niepokoje związane z interpretacją doktryny o sakramentach i nierozerwalności małżeństwa.
Papież podróżował też na pięć kontynentów: był w Azji, Ameryce Południowej, Wyspach Karaibskich, Afryce i Europie.
W nauczaniu papieskim mocno pojawiła się kwestia chrześcijańskiej troski o środowisko naturalne, jako wymiar odpowiedzialności za Ziemię, dom, w którym żyjemy my i żyć będą nasi potomkowie. Encyklika z jednej strony była odpowiedzią Kościoła na wyzwania epoki kryzysu klimatycznego, który pociąga za sobą poważne konsekwencje dla życia milionów ludzi na całym świecie. Dokument w tym wymiarze był kontynuacją długiej tradycji encyklik z zakresu katolickiej nauki społecznej. Pomimo tego Franciszek spotkał się także z krytyką, którą najkrócej można streścić w haśle "zajmowania się sprawami świata doczesnego".

Rok 2016

Najobszerniejszym z papieskich wydarzeń, jakie relacjonowaliśmy w 2016 r. były oczywiście Światowe Dni Młodzieży w Krakowie. Była to równocześnie jedyna wizyta Franciszka w Polsce. Wśród wielu zapamiętanych wydarzeń z ŚDM w Krakowie zostanie na pewno wizyta Franciszka w szpitalu dziecięcym w Prokocimiu i wizyta w obozie Auschwitz-Birkenau. Nasi reporterzy i dziennikarze towarzyszyli Franciszkowi na każdym niemal kroku, co szczególnie mocno widać w fantastycznych zdjęciach Jakuba Szymczuka. Byliśmy jednak również wśród młodych pielgrzymów z całego świata, którzy tamtego lata szerokim tłumem zalali nie tylko stolicę Małopolski, ale wszystkie polskie diecezje.
Opisywaliśmy również papieskie podróże do Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Meksyku czy Szwecji oraz na wyspę Lesbos, która to podróż miała związek z kryzysem migracyjnym. Los migrantów opuszczających własne domy w poszukiwaniu lepszego życia była dla Franciszka szczególnie ważny, przez cały okres trwania pontyfikatu. Wielokrotnie papież wspominał, że polityka migracyjna bogatych państw nie może opierać się jedynie o rachunek ekonomiczny, ale również uwzględniać aspekt braterstwa między ludźmi i przykazania miłości względem bliźniego, szczególnie tego, który znajduje się w trudnej sytuacji życiowej.

Rok 2017

W tym roku Franciszek nie tylko odwiedził takie kraje jak Portugalię, Kolumbię czy Egipt, ale również zapowiedział synod o Amazonii. Amazonia, ze względu na swoją specyfikę regionalną i związane z tym wyzwania duszpasterskie, była papieżowi szczególnie bliska. 

Rok 2018

Tematem, wokół którego koncentrował się ten rok była rodzina. Jedna z wielu podróży, jakie w tym roku odbył Franciszek zaprowadziła go na Światowy Kongres Rodzin w Irlandii. Jednak podróżą, która najwięcej kosztowała go fizycznie była wizyta w Ameryce Południowej, w czasie której odwiedził Chile i Peru. Dla Europy Środkowej ważna była papieska podróż do krajów bałtyckich, o której również mogliście przeczytać na naszych łamach.

Rok 2019

W ostatnim roku przed pandemią papieski kalendarz zdominowały Światowe Dni Młodzieży w Panamie i synod dla Amazonii. Kościół na całym świecie mógł dzięki temu wydarzeniu zajrzeć wgłąb południowoamerykańskiej dżungli i poznać jak bardzo różni się codzienność chrześcijan w tej części świata o życia Kościoła choćby w bogatej Europie. Ważnym wydarzeniem była również traktująca o relacjach chrześcijan i muzułmanów deklaracja z Abu Zabi. Ostatecznie nie co dzień papież jest witany w kolebce islamu. Papieska pielgrzymka do Zjednoczonych Emiratów Arabskich nie była wydarzeniem incydentalnym, ale konsekwentnym budowaniem relacji międzyreligijnych, które - zdaniem Franciszka - mają fundamentalne znaczenie w budowaniu pokoju. Żaden papież nie odwiedził wcześniej Półwyspu Arabskiego i nie prowadził dialogu z muzułmanami na ich terytorium. Bliżej przyjrzeliśmy się również dwóm innym ważnym wydarzeniom: otwarciu utajnionych wcześniej archiwalnych dokumentów watykańskich dotyczących działania Piusa XII w czasie II wojny światowej oraz zorganizowanemu z inicjatywy papieża szczytowi ws. nadużyć w Kościele. W czasie tego spotkania uczestnicy szczytu mieli okazję wysłuchać historii, jakie przeżyły ofiary wykorzystywania seksualnego w Kościele.

Rok 2020

Choć znaczą część tego roku świat zatrzymał się ze względu na podyktowany pandemią lockdown, w życiu Kościoła działo się bardzo dużo . Wstrząsnęły nim m.in. dwa duże skandale z kardynałami w rolach głównych: bohaterem jednego z nich był kard. Becciu, wróciła też sprawa kard. McCarricka. W wyniku podjętych na polecenie Franciszka działań pierwszy został ukaranany za przestępstwa finansowe m.in. pozbawieniem pełnionych wysokich funkcji w Stolicy Apostolskiej i odebraniem prawa do udziału w konklawe. Drugiego za przestępstwa seksualne spotkało pozbawienie kapelusza kardynalskiego i wydalenie ze stanu duchownego - to była najgłośniejsza tego typu sprawa, ponieważ Theodore McCarrick był jednym z najbardziej wpływowych hierarchów w Kościele, pełnił bardzo istotne funkcje, m.in. był wieloletnim ordynariuszem stołecznej diecezji waszyngtońskiej. W 2019 r. opublikowano również ważne dokumenty kościelne: adhortację po synodzie dla Amazonii i encyklikę "Fratelli Tutti". Jednym z najbardziej wymownych obrazów z tamtego okresu była samotna modlitwa Franciszka na zamkniętym dla wiernych, deszczowym placu św. Piotra.

Rok 2021

Ten rok to rozpoczęcie synodu o synodalności - chyba najmniej zrozumianego z synodów tego pontyfikatu. Ale również obchody 700 lat od śmierci autora "Boskiej Komedii" i pierwsze poważniejsze problemy zdrowotne i hospitalizacje Franciszka. W związku z publikacją listu apostolskiego "Traditionis custodes", który mocno ograniczył możliwość sprawowania liturgii w rycie trydenckim, przypomnieliśmy również historię z tym związaną, od czasów soboru watykańskiego II aż do decyzji papieża Franciszka.

Rok 2022

W 2022 r. kontynuowany był rozpoczęty przed rokiem synod, ale również Rosja zaatakowała Ukrainę. Wstrzemięźliwy stosunek Stolicy Apostolskiej i samego papieża do tego konfliktu wzbudził ogromne emocje, ale i ostre polemiki na naszych łamach. Stanowisko, jakie Franciszek, ale i sekretariat stanu Stolicy Apostolskiej zajął w sprawie napaści Rosji na Ukrainę, a także niektóre niefortunne sformułowania zmusiły częśc z naszej redakcji do postawienia ważnych pytań zarówno o przyczyny przyjętej przez papieża optyki konfliktu, jak również potencjalne skutki. W odpowiedzi na te teksty pojawiły się jednak również opinie polemiczne, co stworzyło ciekawy wątek dyskusji na temat roli Watykanu i papiestwa w globalnych stosunkach między państwami.
Bardzo poruszającym wydarzeniem 2022 roku była również podróż Franciszka do Kanady, w czasie której papież przeprosił za krzywdy, jakich ze strony niektórych ludzi Kościoła doświadczyła rdzenna ludność zamieszkująca te tereny.

​​​​​​​Rok 2023

Ten rok zapisał się nie tylko podróżami, jak choćby te do Mongolii czy na Światowe Dni Młodzieży w Lizbonie, ale również ostrym atakiem, jaki tuż przed rozpoczęciem kolejnej sesji synodu skierowali przeciw Franciszkowi niektórzy kardynałowie, formułujący tzw. dubia - choć były to pytania, których formalnym celem jest wyjaśnienie wątpliwości, zostały sformułowane tak, że stwarzały wrażenie silnego podważenia papieskiego nauczania. Po raz kolejny stan zdrowia papieża wymagał pobytu w klinice Gemelli.

Rok 2024

To rok głośnego dokumentu wspominającego o błogosławieniu osób w związkach homoseksualnych, ale też najdłuższej podróży Franciszka do Azji i Oceanii czy zakończenia synodu i publikacji ostatniej encykliki. Pod koniec roku w Afryce papież otworzył też kolejny rok jubileuszowy. Po raz pierwszy rok jubileuszowy został zainaugurowany poza Rzymem.

Rok 2025

Słabnący Franciszek od początku roku zmagał się z poważnymi problemami zdrowotnymi spowodowanymi zapaleniem płuc. Choć wyszedł ze szpitala po bardzo ciężkiej chorobie do pełni sił już nie wrócił. Pomimo tego wyszedł do wiernych udzielając w Wielkanoc ostatniego błogosławieństwa Urbi et Orbi. Jeszcze tego dnia długo objeżdżał plac św. Piotra, witając się z tłumami wiernych zgromadzonych przed bazyliką. Zmarł następnego dnia, w poniedziałek wielkanocny.

 

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Wojciech Teister Wojciech Teister Dziennikarz, redaktor portalu „Gościa Niedzielnego” oraz kierownik działu „Nauka”. W „Gościu” od 2012 r. Studiował historię i teologię. Interesuje się zagadnieniami z zakresu historii, polityki, nauki, teologii i turystyki. Publikował m.in. w „Rzeczpospolitej”, „Aletei”, „Stacji7”, „NaTemat.pl”, portalu „Biegigorskie.pl”. W wolnych chwilach organizator biegów górskich.