Tajemnice egzorcysty

Lucas walczy z diabłem od lat, przeprowadził już setki egzorcyzmów. Michael poznaje go w chwili, kiedy zajmuje się sprawą opętania ciężarnej nastolatki. To pierwsze spotkanie młodego, dręczonego przez wątpliwości co do swojego powołania kleryka z czymś kompletnie dla niego niewytłumaczalnym, co usiłuje sobie zracjonalizować. Od razu po przybyciu do Rzymu, gdzie bierze udział w zajęciach dla przyszłych egzorcystów, zostaje rzucony na głęboką wodę. Michael nie wierzy w opętanie.

Uważa, że dziewczyna jest chora psychicznie. Towarzyszy ojcu Lucasowi w kolejnych egzorcyzmach, jednak jego wątpliwości pozostają. Do czasu. W pewnym momencie sam zaczyna doświadczać zjawisk, które wymykają się jakiemukolwiek rozumowemu wyjaśnieniu. Okazuje się, że niebezpieczeństwo zagraża również tym, którzy od lat zaciekle walczą z szatanem o dusze dręczonych przez niego ofiar. Michael zostaje postawiony w sytuacji bez wyjścia. Sam musi przystąpić do walki ze złem. Czy ją wygra? A jeżeli tak, to jakim kosztem?

Opętanie przez diabła stało się tematem wielu horrorów. Najgłośniejszym z nich był „Egzorcysta” Williama Friedkina. Jednak „Rytuał” Mikaela Hafstroma, podobnie jak „Egzorcyzmy Emily Rose” Scotta Derricksona, nie jest horrorem. Wykorzystuje jedynie niektóre elementy tego gatunku. Mamy w nim do czynienia ze zjawiskami nadnaturalnymi, ale to nie na nich i na sensacyjnych aspektach egzorcyzmów skupia się uwaga reżysera. Hafstrom nie nadużywa też efektów specjalnych, chociaż pokazuje zjawiska mogące przerazić widza.

Film opowiada o pełnej zakrętów drodze do Boga młodego człowieka, który w seminarium znalazł się raczej przypadkowo, i o walce pomiędzy zwątpieniem i nadzieją, jaka toczy się w jego duszy. Na uwagę zasługują interesująco przedstawione postaci egzorcystów, szczególnie ojca Lucasa w rewelacyjnej interpretacji Anthony Hopkinsa. To postać niezwykle skomplikowana, owiana aurą tajemnicy, której zarówno Michael, jego uczeń, jak i widz długo nie potrafią rozszyfrować. Hafstrom podszedł do budzącego ogromne zainteresowanie tematu, przedstawionego najczęściej w tonie taniej sensacji, w sposób niezwykle poważny i wyważony.

Rytuał, reż. Mikael Hafstrom, wyk.: Anthony Hopkins, Colin O’Donoghue, Alice Braga, Ciaran Hinds, Rutger Hauer, USA 2011

oceń artykuł