Rozmodlona góra krzyży

Na Górze, zwanej Świętą, wznosi się otoczona lasem krzyży cerkiew, w pobliżu której znajduje się żeński klasztor świętych Marii i Marty. Miejsce to nazywają prawosławną Częstochową. W opinii wielu jest to najważniejsze polskie sanktuarium prawosławne.

Modlitewne czuwanie na Świętej Górze tradycyjnie rozpoczęło się 18 sierpnia, w przeddzień święta Spasa Izbawnika, obchodzonego na pamiątkę przemienienia Pana Jezusa na górze Tabor. Tego dnia na Grabarkę dotarły pielgrzymki piesze, m.in. z Białegostoku, Warszawy, Drohiczyna, Bielska Podlaskiego, Hajnówki, Białowieży, Siemiatycz, Sokółki. Ostatni odcinek pokonują na klęczkach.

Niektórzy na znak pokuty w ten sposób obchodzą cerkiew kilkakrotnie. Prawie wszyscy pielgrzymi przynoszą ze sobą krzyże, które ustawiają wśród porastających wzgórze drzew jako wyraz pokuty i modlitwy. Na wszystkich – zwykle w języku rosyjskim lub białoruskim – wypisano prośby lub dziękczynienia. Większość pielgrzymów schodzi do strumyka płynącego u podnóża Świętej Góry.

Zanurzanymi w wodzie chusteczkami obmywają zmęczone nogi i chore miejsca. Mokre chusteczki rozkładają wokół strumienia, wierząc, że razem z nimi zostawiają tu swoje choroby. W czasie głównych uroczystości przesłanie do wiernych wygłosił zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego metropolita Sawa.