Początki jej działalności związane były z Wielkopolską, gdzie szybko zwróciła na siebie uwagę władz pruskich, zyskując opinię kobiety „bezczelnej i zręcznej”. W 1900 r. została aresztowana za nauczanie dzieci języka polskiego i skazana na karę grzywny lub aresztu. Wybrała drugie rozwiązanie, dając tym samym dowód swojej determinacji i odwagi. Sprawa szybko nabrała rozgłosu, zaś sama Janina Omańkowska stała się symbolem walki o polskość. To właśnie wówczas na łamach poznańskiego „Robotnika” okrzyknięto ją „męczennicą sprawy polskiej”.