Tolerancja to nie szczyt

Spotkanie było kolejnym z cyklu „Droga do tolerancji”, a udział w nim wzięli bp Ryszard Bogusz z Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, bp Andrzej Siemieniewski, ks. mitrat Eugeniusz Cebulski, reprezentujący prawosławnego abp. Jeremiasza, oraz Aleksander Gleichgewicht, przewodniczący gminy żydowskiej we Wrocławiu. Przedstawiciele różnych wyznań zgodnie twierdzili, że słowo „tolerancja” – etymologicznie oznaczające „cierpliwe znoszenie” – wymaga poszerzenia. – W moim odczuciu określenie „szacunek” brzmi jako bogatsze, piękniejsze, jako bardziej porywające, „cieplejsze”. Choć myślę, że nawet na słowie „szacunek” niekoniecznie musimy poprzestać – mówił bp Andrzej, przywołując wypowiedzi św. Augustyna, który o „innych” chrześcijanach, mówił jako o „braciach”, a o Żydach jako o „świadkach proroctw”. – Mam pragnienie, by „tolerancja” nie była tym szczytem, do którego idziemy – podkreślał. – Byłoby rzeczą niewłaściwą, gdybyśmy półtora tysiąca lat po św. Augustynie szli mniej śmiało. Wydaje się, że powinniśmy iść dalej. Niech w naszej rozmowie pojawiają się takie słowa, jak „braterstwo”, „wspólne świadectwo”. „Tolerancja to za mało. Między braćmi i siostrami potrzebna jest miłość” – bp Ryszard Bogusz przypomniał słowa Jana Pawła II. Przywołał też dialog z kard. H. Gulbinowiczem, który – gdy pierwotnie w planach nazwania Dzielnicy pojawiało się słowo „tolerancja” – obruszył się: „Wy się tam chcecie tylko tolerować?”.

Ostatecznie w nazwie znalazło się właśnie słowo „szacunek”. Bp Bogusz podkreślał, że tolerancja także ma swoje granice, nie można akceptować wszystkiego. O jej różnych odcieniach mówił Aleksander Gleichgewicht – który zresztą przyszedł do synagogi w szaliku w barwach kojarzonych z południową Afryką. Uczynił to dla uczczenia niedawno zmarłego Nelsona Mandeli, którego nazwał „mistrzem tolerancji”. Ks. E. Cebulski przywołał z kolei zarówno swoje trudne wspomnienia związane z doświadczeniem obcości, niechęci, jak i piękne przykłady życzliwego sąsiedztwa lub zgodnie żyjących małżeństw mieszanych. W dyskusji poruszono m.in. temat obecności wrocławskiej wspólnoty grekokatolików w ekumenicznych przedsięwzięciach.