Nowy numer 13/2024 Archiwum

Skarbiec Arktyki

Za siedmioma górami, za siedmioma lasami była tajemnicza i niedostępna kraina, która kryła niezmierzone skarby. Rywalizowali o nie władcy kilku królestw, bo wiedzieli, że ten, kto skarb posiądzie, stanie się najpotężniejszym na świecie. Baśń? A gdzie tam.

Ta historia dzieje się dzisiaj, w XXI w., a tą tajemniczą krainą jest Arktyka. Gdzie są skarby? Geolodzy szacują, że może się tam znajdować od 30 proc. światowych zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego. Poza tym złoto, diamenty i sporo metali (np. nikiel i platyna). Pod biegunem jest wszystko. Jak to jednak w baśniach bywa, nie tak łatwo zdobyć duży skarb. Biegun północny jak chyba żaden inny rejon świata jest prawie niedostępny. W wielu miejscach temperatura spada poniżej minus 60 st. C. Ale to się zmienia. Wraz z ociepleniem tego rejonu kuli ziemskiej topią się lodowce na Północy, a skarb z każdym rokiem jest łatwiejszy do wydobycia. Wiedzą o tym wszyscy, dlatego wyścig na Arktykę rozpoczął się już kilka lat temu. Czym się zakończy? Zdaniem „Financial Timesa”, być może nawet konfliktem zbrojnym. Z coraz mniejszymi skrupułami po bogactwa Arktyki wyciągają ręce Amerykanie, Rosjanie, Kanadyjczycy, Norwegowie i Duńczycy. Jakimś sposobem na biegun chcą się dostać także Chińczycy i Hindusi. Nie chodzi zresztą tylko o same złoża, ale w ogóle o kontrolowanie sytuacji w tamtym rejonie świata. Jeżeli dzisiejsza tendencja zmian klimatycznych utrzyma się, za 15–20 lat z Azji do Europy będzie można przepłynąć Przejściem Północnym. Dzisiaj wszystkie towary muszą płynąć – nadkładając tysiące kilometrów – przez Morze Śródziemne i Kanał Sueski, oraz wokół Indii. Przejście Północne będzie w skali globu strategiczne. Kto z niego będzie czerpał korzyści?

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Tomasz Rożek

Kierownik działu „Nauka”

Doktor fizyki, dziennikarz naukowy. Nad doktoratem pracował w instytucie Forschungszentrum w Jülich. Uznany za najlepszego popularyzatora nauki wśród dziennikarzy w 2008 roku (przez PAP i Ministerstwo Nauki). Autor naukowych felietonów radiowych, a także koncepcji i scenariusza programu „Kawiarnia Naukowa” w TVP Kultura oraz jego prowadzący. Założyciel Stowarzyszenia Śląska Kawiarnia Naukowa. Współpracował z dziennikami, tygodnikami i miesięcznikami ogólnopolskimi, jak „Focus”, „Wiedza i Życie”, „National National Geographic”, „Wprost”, „Przekrój”, „Gazeta Wyborcza”, „Życie”, „Dziennik Zachodni”, „Rzeczpospolita”. Od marca 2016 do grudnia 2018 prowadził telewizyjny program „Sonda 2”. Jest autorem książek popularno-naukowych: „Nauka − po prostu. Wywiady z wybitnymi”, „Nauka – to lubię. Od ziarnka piasku do gwiazd”, „Kosmos”, „Człowiek”. Prowadzi również popularno-naukowego vbloga „Nauka. To lubię”. Jego obszar specjalizacji to nauki ścisłe (szczególnie fizyka, w tym fizyka jądrowa), nowoczesne technologie, zmiany klimatyczne.

Kontakt:
tomasz.rozek@gosc.pl
Więcej artykułów Tomasza Rożka