Nowy numer 17/2024 Archiwum

Kim jest przyszły szef IPN?

Senat poparł w środę wybór przez Sejm Łukasza Kamińskiego na prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. By mógł on formalnie objąć swój urząd, musi jeszcze zostać zaprzysiężony przez Sejm - co stanie się zapewne na posiedzeniu Izby w ostatnich dniach czerwca.

Za swe najważniejsze zadanie Kamiński uznał w niedawnym wywiadzie dla PAP większą sprawność funkcjonowania IPN i przejrzyste reguły jego działania. Zapowiedział też publiczne konkursy na wolne miejsca w IPN oraz dostępność Instytutu "nie tylko dla tych, którzy nas chwalą, ale też i dla krytyków".

Duży oddźwięk medialno-polityczny miała medialna wypowiedź Kamińskiego w sprawie wydanej przez IPN książki Sławomira Cenckiewicza i Piotra Gontarczyka o związkach Wałęsy z SB w latach 70. Kamiński powiedział w radiu RMF, że nikt nie zanegował ustaleń autorów. Później, na posiedzeniu sejmowej komisji sprawiedliwości, uznał za swój błąd komentowanie całej sprawy. Podkreślił, że nigdy nie kwestionował nadania Wałęsie statusu pokrzywdzonego przez IPN. "To jeden z największych bohaterów polskiej historii XX wieku, co nie oznacza, że nie jest możliwa dyskusja nad pewnymi wątkami jego biografii" - dodał.

"Prezes IPN nie feruje ostatecznych wyroków w sprawach będących przedmiotem debaty publicznej" - mówił Kamiński. Zapewniał, że nie będzie wyrocznią w sprawach historii; jego rolą będzie zaś zapewnienie, by w IPN mogła się toczyć otwarta debata nad daną sprawą i by mogły w niej uczestniczyć różne środowiska.

Jako kandydat podkreślał, że jest za uproszczeniem i przyspieszeniem procedur udostępniania archiwów IPN oraz za zmniejszaniem tajnego, nieujawnianego tzw. zbioru zastrzeżonego IPN. Dodał, że zmniejsza się zakres śledztw pionu śledczego IPN, głównie po uznaniu przez Sąd Najwyższy za przedawnione zbrodni komunistycznych zagrożonych karą do 5 lat więzienia.

Kamiński chce też przyspieszenia sprawdzania oświadczeń lustracyjnych osób publicznych. Przyznał, że pion lustracyjny IPN sprawdza ich 5 tys. rocznie, podczas gdy do sprawdzenia jest 150 tys. oświadczeń - zdaniem Kamińskiego możliwe jest sprawdzanie 20 tys. rocznie. Według niego pion edukacyjno-badawczy powinien wzmóc badania nad II wojną światową.

Urodzony w 1973 r. Kamiński to absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego (1996). Od 1999 r. był adiunktem w tym Instytucie. Od 2000 r. pracuje w IPN, początkowo jako naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej we Wrocławiu, następnie kierownik Referatu Badań Naukowych, Dokumentacji i Zbiorów Bibliotecznych.

Od 2006 r. był zastępcą dyrektora Biura Edukacji Publicznej centrali IPN. Jego dyrektorem został w kwietniu 2009 r. z nominacji Janusza Kurtyki, który odwołał wtedy Jana Żaryna.

Kamiński jest autorem lub współautorem ponad 300 publikacji naukowych oraz popularnonaukowych. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół problematyki oporu społecznego wobec reżimu komunistycznego w latach 1944-1989. Jest autorem m.in. monografii "Strajki robotnicze w Polsce w latach 1945-1948" (1999), "Polacy wobec nowej rzeczywistości 1944-1948. Formy pozainstytucjonalnego, żywiołowego oporu społecznego" (2000 - była to jego praca doktorska) i "Drogi do wolności Zagłębia Miedziowego" (2006).

Z inicjatywy Kamińskiego i pod jego redakcją opublikowano fundamentalny wybór dokumentów z archiwów wschodnioeuropejskich pokazujący reakcję krajów bloku sowieckiego na kryzys 1980-1981 w Polsce ("Przed i po 13 grudnia: państwa bloku wschodniego wobec kryzysu w PRL 1980-1982", t. 1-2). Wspólnie z dr. Grzegorzem Waligórą wydał zbiory dokumentów dotyczących działań organów bezpieczeństwa PRL wobec organizacji i środowisk opozycyjnych w latach 70. i 80. ("Solidarność Walcząca w dokumentach" (2007), "Kryptonim +Wasale+: Służba Bezpieczeństwa wobec Studenckich Komitetów Solidarności 1977-1980" (2007), "Kryptonim +Pegaz+: Służba Bezpieczeństwa wobec Towarzystwa Kursów Naukowych 1978-1980" (2008)).

Jest członkiem redakcji półrocznika "Pamięć i Sprawiedliwość" oraz redakcji "Encyklopedii Solidarności". Członek kolegium "Biuletynu IPN", komitetu redakcyjnego słownika biograficznego "Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944-1956", rady redakcyjnej kwartalnika "Soudobe Dejiny" (Czechy), rady naukowej pisma "Caiatele CNSAS" (Rumunia). Członek Rady Naukowej Instytutu Badania Reżimów Totalitarnych (Czechy).

Inicjator międzynarodowej współpracy naukowej dotyczącej najnowszych dziejów Europy Środkowo-Wschodniej. Jest pomysłodawcą seminariów i konferencji naukowych poświęconych problematyce kryzysów społeczno-politycznych w krajach bloku sowieckiego oraz redaktorem naukowym tomów prezentujących dorobek tych konferencji. Współredaktor pionierskiej zbiorowej monografii komunistycznego aparatu represji w krajach bloku sowieckiego, która ukazała się w języku angielskim ("A Handbook of the Communist Security Apparatus in East-Central Europe 1944-1989") i niemieckim ("Handbuch der kommunistischen Geheimdienste in Osteuropa 1944-1991").

Pomysłodawca i kierownik Letniej Szkoły Historii Najnowszej.

Był w grupie historyków IPN odznaczonych w 2009 r. przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który przyznał mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

« 1 »

Zapisane na później

Pobieranie listy

Reklama