Krajobraz przedwyborczy. Czy rola samorządów ogranicza się do wymiaru lokalnego?

Samorząd terytorialny okazał się jedną z najbardziej udanych reform ustrojowych przeprowadzonych po upadku komunizmu. W maju 1990 r. odbyły się wybory samorządowe – pierwsze w pełni demokratyczne w powojennej Polsce. Gminy stały się podstawą ustroju samorządowego – otrzymały osobowość prawną, przejęły własność komunalną i prawo do dysponowania swoim majątkiem. Kolejnym etapem reformy były zmiany przygotowane przez rząd Jerzego Buzka. W 1999 r. wprowadzono dwa nowe szczeble samorządu: powiaty i samorząd wojewódzki. Ukształtowany wtedy został trójstopniowy model polskiego samorządu. Zastąpił on obowiązujący od 1975 r. podział dwustopniowy na województwa i gminy. Obecnie jest w Polsce 16 województw, 314 powiatów oraz 66 miast na prawach powiatów, a także 2477 gmin, w tym 302 gminy miejskie, 677 gmin miejsko-wiejskich i 1498 wiejskich. Wybory, które odbędą się 7 kwietnia, miały być przeprowadzone jesienią 2023 r. Jednak dla uniknięcia organizacji w zbliżonym terminie wyborów samorządowych oraz parlamentarnych kadencja organów jednostek samorządu terytorialnego została na wniosek PiS przedłużona do 30 kwietnia 2024 r.