W najnowszym „Gościu Niedzielnym” - Polska pod patronatem

Abp Adrian Galbas dla „Gościa Niedzielnego” o Synodzie: Wystraszeni mogą się uspokoić

O swoim doświadczeniu spotkania synodalnego w Rzymie w rozmowie z Franciszkiem Kucharczakiem mówi jego uczestnik, abp Adrian Galbas. „Bardzo podobało mi się to, co Ojciec Święty powiedział na Mszy podsumowującej synod, nawiązując do czytanej Ewangelii o przykazaniu miłości: „Możemy mieć różne pomysły na reformę Kościoła, ale nie zapominajmy, że jeżeli one miałyby się realizować bez adoracji, bez klęknięcia przed Tym, który jest w centrum, i bez praktycznej służby drugiemu, to te wszystkie pomysły są nic niewarte”. Ta homilia na zakończenie była jakby stemplem. Wystraszeni mogą się uspokoić – papież na pewno nie ma zamiaru wywrócić łodzi Kościoła” – mówi arcybiskup katowicki.

Jaka jest wizja Kościoła według Ewangelii Jana? [ks. Rafał Bogacki]

Kościół w Ewangelii św. Jana jest wspólnotą opartą na nowych więzach. To nowa, zrodzona mocą Boga rodzina, w której liczą się ofiarna miłość i przynależność do Jezusa – pisze ks. Rafał Bogacki, zamykając cykl tekstów o wizji Kościoła u poszczególnych ewangelistów. „Ta Ewangelia uchodzi za najpóźniej napisaną. Została zredagowana pod koniec I wieku, kiedy drogi Kościoła i Synagogi już się rozeszły, a chrześcijanie, wykluczeni ze wspólnoty żydowskiej, szukali swojego miejsca w społeczeństwie. Wyodrębnienie się ze świata judaizmu mocno wpłynęło na Janową wizję Kościoła. Zawarł on wiele nowych w stosunku do Marka, Mateusza czy Łukasza motywów związanych z Kościołem, choć termin ten nie pojawia się w jego Ewangelii. Kościół przedstawiony został za pomocą dobrze znanych obrazów – owczarni i winnicy. Wydaje się jednak, że dla Jana najważniejsze było określenie przynależności każdego wierzącego do Jezusa, a także nowe, oparte na ofiarnej miłości więzy” – podkreśla biblista.

Prześladowania chrześcijan to codzienność – co możemy dla nich zrobić? [Franciszek Kucharczak]

Z tegorocznego Światowego Indeksu Prześladowań wynika, że w ubiegłym roku zginęło za wiarę w Jezusa 5621 osób. W 2022 roku zniszczonych zostało 2110 kościołów lub budynków przykościelnych. Do tego dochodzą aresztowania, porwania, gwałty… O chrześcijanach, którzy za wierność Chrystusowi płacą wysoką cenę, pisze Franciszek Kucharczak. „W Wielkanoc 2019 roku w jednym z kościołów na Sri Lance młody chłopak zdetonował bombę, którą przyniósł w plecaku. Wybuch nastąpił, gdy ksiądz składał życzenia wielkanocne. W jednej chwili życie straciło 115 osób. Tego dnia podobne ataki dotknęły jeszcze dwa inne kościoły. – Byłem tam niedawno. Kościół jest odremontowany, ale do dzisiaj ludzie noszą w sobie ślady zamachu. Niektórzy jeszcze czekają na kolejne operacje lub wizyty u psychologa. Tamtejszy ksiądz powiedział mi o swojej starszej parafiance, która marzy, żeby wejść do kościoła, ale gdy się tam zbliża, ogarnia ją paraliż i nie potrafi tego zrobić – opowiada Łukasz Wilczyński z organizacji Open Doors, wspierającej prześladowanych chrześcijan. Wielkie wrażenie zrobił na nim widok figurki Jezusa Zmartwychwstałego, którą nosi się w procesji rezurekcyjnej. Duchowny wskazał mu widoczne na rzeźbie czerwone plamy. – Powiedział: ‘To jest krew naszych męczenników’. Zaakcentował słowo ‘naszych’. Dotarło do mnie wtedy tym mocniej, że męczeństwo to nie jest tylko ‘Quo vadis’ i dawne czasy, ale dochodzi do niego tu i teraz – podkreśla”.

Najsilniejsza polska marka. Jaka jest cena popularności Krakowa? [Piotr Legutko]

W lipcu 2023 r. do Krakowa przyjechało o ponad 150 proc. więcej turystów zagranicznych niż w tym samym miesiącu poprzedniego roku. O fenomenie Krakowa, polegającym na zderzeniu historii z młodością, tradycji z nowoczesnością, pisze Piotr Legutko. „Na mapie Europy coraz silniej świeci nowa gwiazda. Kraków pojawia się dziś praktycznie w każdym rankingu jako miasto wyjątkowe – przez swą historię i zabytki, ale też ofertę kulturalną i gastronomiczną. W zestawieniu ‘Top 10 Best Places to Visit In Europe’ realizowanym przez międzynarodowy portal Holiday Cars, stolicę polskich królów wyprzedziły tylko Ateny i Lizbona. Niżej sklasyfikowano m.in. Rzym, Madryt, Dubrownik czy Pragę. Według innego rankingu, przygotowanego w sierpniu na zlecenie Booking.com, Kraków znalazł się wśród 10 europejskich miast docenionych przez turystów za kulturę i historię oraz dobrą kuchnię. W tegorocznej edycji prestiżowego ‘Przewodnika Michelin’ zauważono aż 18 restauracji z Krakowa. Ale coś dla siebie znajdą tu także mniej wymagający goście. Kraków docenia się za polską odmianę street foodu: taniego i smacznego regionalnego jedzenia”.

Dzieci krzywdzą dzieci. O czym mówi raport z badania „Diagnoza przemocy wobec dzieci w Polsce 2023”? [Bogumił Łoziński]

W ostatnich 10 latach w Polsce wzrosła przemoc wobec dzieci i młodzieży ze strony rówieśników, a także przemoc seksualna bez kontaktu fizycznego. Zmniejsza się natomiast przemoc stosowana przez bliskich dorosłych – pisze Bogumił Łoziński, analizując raport z badania „Diagnoza przemocy wobec dzieci w Polsce 2023”, które przeprowadziła Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS). „W Lublinie czterech nastolatków ciężko pobiło 15-letniego kolegę. W Pruszkowie grupa młodych osób znęcała się nad chłopakiem. W Zamościu 16-letni Eryk został zamordowany przez grupę młodzieży. Te przykłady przemocy ze strony rówieśników, do których doszło w tym roku, to nie są odosobnione przypadki, ale narastające zjawisko. Z raportu FDDS wynika, że dwie trzecie młodych ludzi było ofiarami przemocy ze strony rówieśników. Badacze wyróżnili jej pięć form. Najczęściej dochodziło do prześladowania fizycznego, którego doświadczyło 48 proc. respondentów. Na drugim miejscu jest dręczenie psychiczne – 44 proc. Obiektem znęcania się było 18 proc. nastolatków, ofiarami napaści zbiorowej 17 proc., zaś przemocy podczas randki – 6 proc. Ponad połowa respondentów doświadczyła przynajmniej jednej z tych pięciu form. Okazuje się, że poziom przemocy zależy od miejsca zamieszkania, częściej spotyka ona nastolatków w miastach niż na wsi, zaś wiek i płeć nie różnicują przemocy rówieśniczej. Niepokojący jest wyraźny wzrost tej patologii. Szczególnie dotyczy to przemocy psychicznej (z 28 proc. w 2013 r. do 44 proc. w 2023 r.) oraz fizycznej (z 41 proc. do 48 proc.)” – cytuje autor.

Morze śledzia. Co wolno, a czego nie wolno łowić na Bałtyku? [Jakub Jałowiczor]

Nie będzie na razie unijnego zakazu połowu śledzia. Polscy rybacy mają jednak powody do obaw o przyszłość – pisze Jakub Jałowiczor. „Komisja Europejska chciała zakazać połowu śledzi od 1 stycznia 2024 r. Według jej projektu, dozwolony byłby tylko tzw. nieunikniony przyłów, czyli sprzedaż ryb, które zaplątały się w sieci w czasie łowienia innych gatunków. Bałtyccy rybacy, którym zakazano już połowów dorszy, straciliby w ten sposób kolejne istotne źródło dochodu. W dodatku ryzykowne byłoby łowienie także innych ryb, bo jeśli ktoś przy tej okazji łapałby zbyt dużo śledzi, byłby surowo karany. Pomysł KE upadł, bo oprócz Polski przeciwne zakazowi były inne kraje korzystające z zasobów morza Bałtyckiego, w tym Finlandia”.