Nowy Numer 16/2024 Archiwum

Światło

Grają już 25 lat, ale w ich muzyce ani trochę nie słychać skostnienia. Każda kolejna płyta Armii zaskakuje, łamie schematy. Czy jednak może być inaczej, skoro jej lider jest poetą?

Ich twórczość trudno zaszufladkować. Pojawiają się w niej elementy punk rocka i muzyki klasycznej, metalu i jazzu. A w tekstach Tomasza Budzyńskiego baśń łączy się z religią, wyprawy w krainę dzieciństwa – z surowym osądem dorosłości. Wiele z nich śmiało można by umieścić na kartach tomu poetyckiego. Jak ten, otwierający pierwszą płytę grupy „Antiarmia” (1987):

Jeszcze nie umarły, jeszcze się otwarły
Oczy, które widzą, oczy, które płaczą
Wydrążeni ludzie opuszczą piwnice
Nim życie i śmierć wyjdą na ulice
Z ciemności blask


Teksty Armii od samego początku pełne są literackich aluzji. Kryptocytaty z innych autorów zostają jednak zawsze poetycko przetworzone. Tak jak w powyższym fragmencie: nawiązanie do „Wydrążonych ludzi” Eliota zyskuje nowy wymiar poprzez perspektywę nadziei. Eliot koncentruje się na opisie stanu wypalenia, depresji i metafizycznego głodu, Budzyński idzie dalej – w stronę zmartwychwstania.

Ze śmierci życie, z ciemności blask
Piosenka za nim nie nadąży i tak
Gdy serce płonie przez wszystkie dni
Buduję dom, gdzie zamieszkasz i Ty
Światło, świeć, Światło, prowadź mnie


To już „Legenda” (1990), druga płyta zespołu. Co prawda Jerzy Prokopiuk nazwał utwory z tego albumu „perłą poezji gnostyckiej”, jednak kiedy uważnie wczytać się w słowa, odnajdziemy w nich przede wszystkim chrześcijańską symbolikę. Zresztą sam Budzyński zacznie później na koncertach kończyć cytowany utwór słowami: „Niech cię strzeże, niech cię wspiera Jezus Chrystus”. Za kilka lat w wywiadzie z Marcinem Jakimowiczem, w książce „Radykalni”, opowie o swoim nawróceniu.

Umarłem, aby żyć
Następny krążek z premierowymi utworami, „Triodante” (1994), będzie miał już jawnie chrześcijańską wymowę. Wędrówka przez piekło i czyściec, wzorowana na „Boskiej komedii” Dantego, kończy się przejściem do raju przez… krzyż. Właśnie figura krucyfiksu rysuje się przed słuchaczem „Piosenki liczb”, złożonej z symbolicznych kroków w cztery strony świata. Ostatni krok jest wejściem do wnętrza krzyża. Wieńczące utwór słowa: „Skończyłem/ Rozpoczynaj” – to jednocześnie tytuł piosenki zamykającej płytę. „Umarłem, aby żyć i kochać aby żyć” – śpiewa Budzyński. Koniec staje się początkiem nowego życia, w którym triumfuje miłość.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Szymon Babuchowski

Kierownik działu „Kultura”

Doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. Przez cztery lata pracował jako nauczyciel języka polskiego, w „Gościu” jest od 2004 roku. Poeta, autor pięciu tomów wierszy. Dwa ostatnie były nominowane do Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego, a „Jak daleko” został dodatkowo uhonorowany Orfeuszem Czytelników. Laureat Nagrody Fundacji im. ks. Janusza St. Pasierba, stypendysta Fundacji Grazella im. Anny Siemieńskiej. Tłumaczony na język hiszpański, francuski, serbski, chorwacki, czarnogórski, czeski i słoweński. W latach 2008-2016 prowadził dział poetycki w magazynie „44/ Czterdzieści i Cztery”. Wraz z zespołem Dobre Ludzie nagrał płyty: Łagodne przejście (2015) i Dalej (2019). Jest też pomysłodawcą i współautorem zbioru reportaży z Ameryki Południowej „Kościół na końcu świata” oraz autorem wywiadu rzeki z Natalią Niemen „Niebo będzie później”. Jego wiersze i teksty śpiewają m.in. Natalia Niemen i Stanisław Soyka.

Kontakt:
szymon.babuchowski@gosc.pl
Więcej artykułów Szymona Babuchowskiego