Nowy numer 13/2024 Archiwum

Kościół w długim trwaniu

Losy polskiego Kościoła były równie burzliwe jak historia naszego państwa. Próbę ich opisania znajdujemy w książce „Dzieje Kościoła w Polsce”.

Napisał ją zespół składający się z 18 autorów, reprezentujących przede wszystkim środowiska naukowe z Krakowa. Całość zredagował Andrzej Wiencka. Wprawdzie we wstępie czytamy, że praca ma charakter popularny i jej celem jest dostarczenie podstawowej wiedzy o losach Kościoła, ale autorom udało się znacznie więcej. Powstała ciekawa, dobrze napisana książka, przynosząca wiele informacji, ale także skłaniająca do dyskusji czy nawet sporów z prezentowanymi w niej tezami. Pozycja koncentruje się nie tylko na Kościele katolickim obrządku łacińskiego. Wyjątkowo dużo jest informacji o katolikach obrządku wschodniego, czyli unitach, ale także o wyznawcach prawosławia oraz ewangelikach. Nadaje to jej szerszy, prawdziwie ekumeniczny wymiar.

Bogata szata graficzna
Wielkim atutem pracy jest jej oprawa graficzna. Tak pięknie ilustrowanej książki o dziejach Kościoła w Polsce na naszym rynku księgarskim jeszcze nie było. Każdemu rozdziałowi towarzyszą liczne zdjęcia, dobrze dobrane do treści rozdziału. Podpisy pod nimi czasem są maleńkimi artykułami, wzbogacającymi zasadniczy nurt rozważań. Kolejne rozdziały ilustrowane są także czytelnymi mapami z danego okresu. Pozwala to dobrze orientować się w geopolitycznych przemianach, jakich także doświadczał Kościół. Dobrym pomysłem są graficzne przedstawienia świątyń w poszczególnych okresach historycznych. W ten sposób udało się nie tylko przekazać sporo ciekawych materiałów o stylach architektonicznych w poszczególnych epokach, ale także powiedzieć coś interesującego o przemianach w liturgii i religijności tamtych czasów.

Indywidualny styl
Ponieważ książka ma wielu autorów, każdy z rozdziałów zachowuje indywidualny charakter badacza, co jest korzystne. Co dla jednego autora jest mało ważne, inny stawia w centrum uwagi swoich rozważań. Opowieść o losach Kościoła w Polsce wpisana jest w szerszy kontekst losów państwa, a także problemów, przed którymi wówczas stawał cały Kościół i papieże danej epoki. Niezwykle ciekawe są na przykład rozdziały o życiu codziennym duchownych na przestrzeni dziejów, akcentujące religijny wymiar ich posługi oraz opisujące ich sytuację materialną, kwestie obyczajowe, problemy z celibatem. Rewelacyjny jest rozdział napisany przez ks. prof. Grzegorza Rysia o życiu codziennym księży w średniowiecznej Polsce. Szkoda, że podobnego tekstu czytelnik nie znajdzie w rozdziałach poświęconych czasom współczesnym. Im bliżej współczesności, tym teksty stają się bardziej płaskie, jednowymiarowe, bez pytań i wątpliwości.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Andrzej Grajewski

Dziennikarz „Gościa Niedzielnego”, kierownik działu „Świat”

Doktor nauk politycznych, historyk. W redakcji „Gościa” pracuje od czerwca 1981. W latach 80. był działaczem podziemnych struktur „Solidarności” na Podbeskidziu. Jest autorem wielu publikacji książkowych, w tym: „Agca nie był sam”, „Trudne pojednanie. Stosunki czesko-niemieckie 1989–1999”, „Kompleks Judasza. Kościół zraniony. Chrześcijanie w Europie Środkowo-Wschodniej między oporem a kolaboracją”, „Wygnanie”. Odznaczony Krzyżem Pro Ecclesia et Pontifice, Krzyżem Wolności i Solidarności, Odznaką Honorową Bene Merito. Jego obszar specjalizacji to najnowsza historia Polski i Europy Środkowo-Wschodniej, historia Kościoła, Stolica Apostolska i jej aktywność w świecie współczesnym.

Kontakt:
andrzej.grajewski@gosc.pl
Więcej artykułów Andrzeja Grajewskiego