Powrót do strony
  • nasze media
  • Kontakt
SUBSKRYBUJ zaloguj się
PROFIL UŻYTKOWNIKA
Wygląda na to, że nie jesteś jeszcze zalogowany.
zaloguj się
lub
zarejestruj się
Informacje o kościele, diecezjach, opinie publicystyka katolickich dziennikarzy.
  • Nowy numer
  • Kościół
  • Polska
  • Świat
  • Kultura
  • Nauka
  • Opinie
  • Diecezje
    • Bielsko-Żywiecka
    • Gdańska
    • Gliwicka
    • Elbląska
    • Katowicka
    • Koszalińsko-Kołobrzeska
    • Krakowska
    • Legnicka
    • Lubelska
    • Łowicka
    • Opolska
    • Płocka
    • Radomska
    • Sandomierska
    • Świdnicka
    • Tarnowska
    • Warmińska
    • Warszawska
    • Wrocławska
    • Zielonogórsko-Gorzowska
  • Więcej
    • Biblia
    • Liturgia
    • Serwisy specjalne
    • Felietony
    • Retro Gość
    • Smaki życia
    • Podcasty
    • Wideo
    • Z bliska
    • Quizy
    • Patronaty
    • Foto Gość
    • Archiwum GN
    • Historia Kościoła
    • Gość Extra
    • Prenumerata

Najnowsze Wydania

  • GN 32/2025
    GN 32/2025 Dokument:(9368241,Jak pięknie!)
  • GN 31/2025
    GN 31/2025 Dokument:(9358597,Ziemi całowanie)
  • GN 30/2025
    GN 30/2025 Dokument:(9350861,Zepsuty kompas)
  • GN 29/2025
    GN 29/2025 Dokument:(9344585,Wielkie dzieło tysiąclecia)
  • GN 28/2025
    GN 28/2025 Dokument:(9337843,Egocentryzm i poświęcenie)
www.gosc.pl → Tygodnik Gość Niedzielny → Temat Gościa → Organy wewnętrzne

Organy wewnętrzne przejdź do galerii

Zapraszamy w podróż do wnętrza organów w katowickiej katedrze.

Piszczałki  
Piszczałki

Piszczałki
Dźwięk w organach powstaje w piszczałkach. W średniej wielkości organach jest ich około 3 tysięcy. Największe mają kilka metrów wysokości, najmniejsze kilka centymetrów. Zbudowane są z metalu lub z drewna. Ze względu na sposób powstawania dźwięku piszczałki dzielą się na dwa podstawowe typy: wargowe i językowe. Wargowe, których jest więcej, działają na zasadzie wzbudzania drgań znajdującego się w nich słupa powietrza. Niektóre są zakryte od góry, inne otwarte. W piszczałkach językowych dźwięk powstaje przez drgania metalowego języczka. Kształt piszczałki decyduje o jej brzmieniu.

System powietrzny
Aby piszczałki wydawały dźwięk, trzeba wtłoczyć w nie powietrze. To zadanie systemu powietrznego, który składa się z dmuchawy, miecha, kanałów powietrznych i wiatrownicy. Dmuchawa elektryczna pompuje powietrze do miecha, który magazynuje je pod stałym ciśnieniem. Dawniej miechy były napełniane mechanicznie przez tzw. kalikanta, który pompował powietrze siłą mięśni swoich rąk lub nóg. Z miecha powietrze idzie do wiatrownicy, czyli drewnianej skrzyni, na której osadzone są piszczałki. Podzielona jest ona na kanały rozdzielające sprężone powietrze do poszczególnych piszczałek.

Stół gry
Organista zasiada za stołem gry. Składa się on z kilku klawiatur ręcznych (manuałów) i nożnej (pedału). Ponadto organista obsługuje włączniki rejestrów, które uruchamiają poszczególne głosy.

Rejestry
Rejestr, czyli głos organowy, to komplet piszczałek o jednakowej konstrukcji i brzmieniu.
Piszczałek w głosie jest tyle, ile jest klawiszy na klawiaturze (od 50 do 60). W średniej wielkości organach jest ich około 40, w dużych ponad 100. Największe organy świata w Atlantic City mają około 700 głosów. Każdy głos ma swoją tradycyjną nazwę. Podstawowy głos to tzw. pryncypał.

Traktura organowa
Jest to mechanizm przenoszący ruch klawiszy do piszczałki. Naciśnięcie klawisza otwiera i zamyka wlot powietrza do określonej piszczałki. Rozróżnia się trzy zasadnicze rodzaje traktur: mechaniczne, pneumatyczne i elektromagnetyczne. Na zdjęciu widać trakturę mechaniczną. Ruch klawisza jest przekazywany do piszczałki przy pomocy drewnianych listewek i dźwigni. Traktura pneumatyczna czyni to przy pomocy ciśnienia powietrza – drewniane listewki zostają w tym przypadku zastąpione przez rurki z powietrzem. Traktura elektryczna wykorzystuje impuls elektryczny. Obecnie wraca się do najstarszej formy, czyli traktury mechanicznej, ponieważ pozwala ona organiście regulować dźwięk siłą nacisku palca na klawisz.

Włączniki rejestrów
Organista uruchamia poszczególne głosy, wyciągając uchwyty, na których wygrawerowane są nazwy głosów. Dyspozycją organów nazywa się rodzaje głosów przypisanych dla poszczególnych klawiatur. „Vox coelestis”, czyli dosłownie „głos niebiański” – to oryginalna nazwa jednego z głosów.

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

Czytasz fragment artykułu

Subskrybuj i czytaj całość

już od 14,90 zł

Poznaj pełną ofertę SUBSKRYPCJI

Masz subskrypcję? zaloguj się
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.
« ‹ 1 › »
System powietrzny.

WIARA.PL DODANE 13.06.2012

Organy wewnętrzne

​Zapraszamy w podróż do wnętrza organów w katowickiej katedrze.  
oceń artykuł Pobieranie..

Zdjęcia: Józef Wolny

|

21.11.2005 11:30 GN 47/2005

publikacja 21.11.2005 11:30

FB Twitter
drukuj wyślij zachowaj

Zdjęcia: Józef Wolny

Polecane w subskrypcji

  • Córka światła powraca. Gniechowice pod Wrocławiem mają swój skarb – sanktuarium św. Filomeny
    • Kościół
    • Maciej Rajfur
    Córka światła powraca. Gniechowice pod Wrocławiem mają swój skarb – sanktuarium św. Filomeny
  • Jarosław Kaczyński dla GN: Chciałbym, aby Karol Nawrocki był prezydentem, który będzie zwalczał nieszczęście, jakie nam się trafiło
    • Rozmowa
    • Andrzej Grajewski
    Jarosław Kaczyński dla GN: Chciałbym, aby Karol Nawrocki był prezydentem, który będzie zwalczał nieszczęście, jakie nam się trafiło
  • Budowa katedry w Kolonii rozpoczęła się w XIII wieku, a zakończyła 145 lat temu. Wcześniej miał przyjść koniec świata
    • Świat
    • Szymon Babuchowski
    Budowa katedry w Kolonii rozpoczęła się w XIII wieku, a zakończyła 145 lat temu. Wcześniej miał przyjść koniec świata
  • Dlaczego Rosjanie są inni? O mentalności ludzi sparaliżowanych strachem przed władzą
    • Świat
    • Piotr Legutko
    Dlaczego Rosjanie są inni? O mentalności ludzi sparaliżowanych strachem przed władzą

E-sklep

  • Nowości
  • Książki
  • Pozostałe
  • Historia Kościoła nr 04/2025
    Historia Kościoła nr 04/2025
  • Gość Extra nr 02/2025
    Gość Extra nr 02/2025 Serce Najświętsze
  • Historia Kościoła #9
    Historia Kościoła #9 Joanna d’Arc. Święta na stosie
  • Szczeliny. Bóg w popękanej psychice
    Szczeliny. Bóg w popękanej psychice
  • Bóg nie jest korkiem do wanny. Dzieciogadki wujka Kamila
    Bóg nie jest korkiem do wanny. Dzieciogadki wujka Kamila
  • O Katarzynie i Cudownym Medaliku
    O Katarzynie i Cudownym Medaliku
  • Kubek ceramiczny – Dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą
    Kubek ceramiczny – Dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą
  • Kropielnica ceramiczna - kłos granatowy
    Kropielnica ceramiczna - kłos granatowy
  • Krzyż ceramiczny - kłos granatowy
    Krzyż ceramiczny - kłos granatowy
  • IGM
  • Gość Niedzielny
  • Mały Gość
  • Historia Kościoła
  • Gość Extra
  • Wiara
  • Foto Gość
  • Fundacja Gość Niedzieleny
  • O nas
    • O wydawcy
    • Zespół redakcyjny
    • Sklep
    • Biuro reklamy
    • Prenumerata
    • Fundacja Gościa Niedzielnego
  • DOKUMENTY
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
    •  
  • KONTAKT
    • Napisz do nas
    • Znajdź nas
      • Newsletter
        • Zapisz się już dziś!
  • ZNAJDŹ NAS
WERSJA MOBILNA

Copyright © Instytut Gość Media.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zgłoś błąd

 
X
X
X