Nowy numer 17/2024 Archiwum

Świat odczarowany

Leksykon tradycji bożonarodzeniowych. Wydanie 2007, poprawione. Choćby przypiekano mnie ogniem, nie wyrzeknę się tajemnicy Bożego Narodzenia

Adwent. Czas czuwania i oczekiwania. Głównie na promocje w hipermarketach. Składają się nań cztery niedziele adwentowe, wszystkie handlowe.

Choinka. Jodła syberyjska w cenie 85 zł za sztukę. Bezzapachowa.

Kartki świąteczne. Popularne w ubiegłym stuleciu karty lub karnety pocztowe z motywami religijnymi oraz życzeniami bożonarodzeniowymi, wysyłane do bliskich w połowie grudnia. Obecnie spotyka się je wyłącznie na obszarach wiejskich. Wskutek tajemniczej strategii Poczty Polskiej dochodzą do adresatów w okolicach marca. W miastach zostały zastąpione przez SMS-y i e-maile. Przykładowa treść SMS-a świątecznego: „Bosz, Xmas ze starymi… Jak ja to wy3mam:P”.

Gwiazda betlejemska. Beyonce, Michał Wiśniewski albo Rihanna. W zależności od gustu.
Kolędy. Tradycyjne polskie pieśni bożonarodzeniowe. Najpopularniejsze obecnie to „Jingle Bells” i „White Christmas”. Raczej słuchane z CD dołączonego do gazety niż śpiewane.

Łuskanie orzechów włoskich. Dawniej rodzinna czynność użytkowo-integracyjna, do której służył tzw. dziadek do orzechów (narzędzie ożywione w baśni E. T. A. Hoffmanna i balecie P. Czajkowskiego). Dziś tradycja zaniechana wskutek istnienia na rynku gotowych do spożycia orzechów, pakowanych po ˝ i 1 kg.

Opłatek. Archaiczny wyrób piekarniczy, służący do przełamywania i tzw. dzielenia się podczas wieczerzy wigilijnej. Dostarczany do domu głównie przez babcie uprawiające tzw. chodzenie do kościoła (dewocyjna odmiana clubbingu). Biały, cienki, suchy. Jego ciągła obecność w tradycji bożonarodzeniowej nie da się naukowo wytłumaczyć.

Otwieranie czekolady. Kiedyś czynność polegająca na wyjmowaniu czekolady ze sreberka, odwracaniu jej wgłębieniami do góry, dzieleniu na paski i kostki oraz częstowaniu nią siebie i innych. Po zbiorowej konsumpcji sreberko było zazwyczaj wygładzane paznokciem i wkładane do książki. Obecnie opakowanie jest rozrywane wraz ze sreberkiem, a czekolada leży tyłem do góry. Łamie się ją w nieforemne kawałki, bez zwracania uwagi na wgłębienia, i zjada w pojedynkę przed telewizorem.

Pasterka. Nabożeństwo rozpoczynające się w Wigilię o północy. Dawniej uroczysta Msza św. upamiętniająca narodziny Jezusa Chrystusa, pełna symboliki życia i śmierci. Dziś pokaz mody zimowej w stylu Emo i Gothic Lolita w wykonaniu młodych parafianek. W kościołach osiedlowych dodatkowo spotkanie towarzyskie, służące wymianie życiowych poglądów i papierosów.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy