Pani Zofia, pani Zoja

To nie jest tekst o Ukraińcach w Polsce. To jest tekst o człowieczeństwie. Pani Zofia, w latach 90. ubiegłego wieku, a więc niemalże w innej epoce, o której czasem próbuje zapomnieć, pracowała w Niemczech. Sprzątała domy i mieszkania bogatszym Niemcom. Wyjechała w czasie, gdy była u nas bieda z nędzą, w jej miasteczku pracy nie było, a ona samotnie wychowywała dwoje dzieci. Co miała robić? Dzieci z babcią zostały, ona pojechała na zarobek. Mieszkała w Niemczech wiele lat, ciężko jej było, tęskniła, każdy grosz odkładała, żeby dzieci wykształcić, większe mieszkanie kupić, jakoś się na przyszłość ustawić. Traktowano ją bardzo różnie. Jedni z szacunkiem, jak... człowieka. Wymagali dobrej pracy, ale i dobrze traktowali. Ale bywało, że traktowano ją bardzo źle. Bo była sprzątaczką, przez długi czas nieznającą języka, źle ubraną kobieciną z miejscowości, w której według pracodawców wozy drabiniaste jeździły po błotnistej drodze. I to wystarczyło, by była dla nich powietrzem, na które można nakrzyczeć, nie zapłacić, patrzeć z pogardą, wyzyskiwać. Po latach pani Zofia nauczyła się asertywności i obrony, nie musiała też przyjmować wszystkich zleceń. Potem wróciła do Polski. I naprawdę stała się panią. Przez duże „P”. Ma dom, dzieci dorosły i same na siebie dobrze zarabiają, zainwestowała nawet pieniądze i niczego jej teraz nie brak. Nawet pomocy domowej. Z Ukrainy, bo taniej.

U pani Zofii pracuje pani Zoja. Przyjechała dwa lata temu z Ukrainy. Pod Tarnopolem ma troje dzieci, wychowuje je sama. Bieda była w domu taka, że musiała wyjechać. Zostawiła dzieciaki z babcią. Tęskni za nimi ogromnie, komunikuje się przez internet, gdy tylko może. I płacze, bo z jednej strony daje im wykształcenie, ubrania i jedzenie. Z drugiej – nie wspiera, nie towarzyszy w trudnym nastoletnim wieku. Pracuje u wielu osób, niemalże codziennie sprząta u innej rodziny. Jedni pracodawcy traktują ją z szacunkiem, inni – szkoda gadać: gdyby nie musiała, u pani Zofii akurat nie pracowałaby wcale. Wymagania, fochy, traktowanie jak służącej. Patrzenie z góry. Ale pani Zofia płaci, regularnie i uczciwie, więc Zoja na razie nie rezygnuje i jeździ do jej jakże pięknego mieszkania, by prać, prasować i myć podłogi. Stara się zrobić to jak najszybciej, najdokładniej i nie przejmować się – jak mówi ze wschodnim akcentem – panią Zofią z piekła rodem. Może z czasem Zoja też zarobi na swoje mieszkanie i wróci na Ukrainę. Ciekawe, kogo zatrudni i jak będzie tę osobę traktowała...•