Czasy nieskupienia

Dziwi mnie brak namysłu środowisk katolickich nad nowymi mediami. Może nie wszędzie zaglądam i nie wszystko czytam, ale odnoszę wrażenie, że większość uważa nowe technologie za niezwykle pomocne w głoszeniu Ewangelii. Twierdzi się, że musimy jedynie podjąć wysiłek, żeby było nas więcej, żebyśmy produkowali jeszcze więcej treści, aby „zalać cały YouTube słowem Bożym”, jak mawia jeden z modnych kaznodziejów. Niedawno pisałem już na ten temat, ale sprawa jest na tyle poważna, że trzeba do niej powracać. Wskażę teraz tylko jedno z zagrożeń. Nowe technologie umożliwiły wielozadaniowość, czyli symultaniczne wykonywanie różnych czynności, co dzisiaj jest już normą. Można pracować na komputerze, słuchając podcastu, i wciąż zerkać na Instagrama „w poszukiwaniu inspiracji”. Psychologowie zaczynają rozumieć, że taki sposób funkcjonowania jest szkodliwy i tak naprawdę mało efektywny.

Żadne z zadań wykonywanych symultanicznie nie jest zrobione na sto procent, ponieważ żadnemu nie została poświęcona uwaga. Badania wykazują, że ludzie, którzy podejmują się różnych działań na raz, z czasem w ogóle nie potrafią się skupić. I tu Kościół powinien bić na alarm. Francuska filozof Simone Weil w jednym z esejów pisała: „Kluczem chrześcijańskiej koncepcji studiów jest pewność, że modlitwa wymaga uwagi. Jest to skierowanie ku Bogu całej uwagi, do jakiej dusza jest zdolna. Jakość uwagi znaczy wiele, jeżeli chodzi o jakość modlitwy”. Dlatego Weil tak zachwalała studia szkolne, które pomagały wypracować umiejętność skupienia uwagi. Tymczasem dzisiejsza szkoła, praca, ale i wypoczynek z telefonem w ręku skutecznie pozbawiają ludzi tej umiejętności. Tym samym zubażają ich modlitwę, a czasem wręcz czynią ją niemożliwą. Dlatego ze zdziwieniem odnotowuję działalność katocelebrytów, którzy przekonują swoich odbiorców w mediach społecznościowych, że nauczą ich modlitwy głębi.