Inkwizycja i Joanna d’Arc. Dlaczego spalono świętą?

Jacek Dziedzina: „Spaliliśmy świętą!” – krzyczał lud zebrany w Rouen, gdy konająca w płomieniach Joanna prosiła Boga o przebaczenie dla jej oprawców. Opis tej sceny znalazłem w kupionej kiedyś na targu staroci w Orleanie pożółkłej broszurce z początku XX wieku, zawierającej kazania pewnego monsignore. Rzeczywiście takie było przekonanie świadków egzekucji, że oto na ich oczach dokonało się jakieś zło, bo spalono świętą? Czy to późniejsi autorzy dopisali swoją interpretację wydarzeń z XV wieku?

o. Tomasz Gałuszka OP: Pytasz o głos ludu. Głos ludu jest głosem dużej grupy ludzi, a duża grupa ludzi kieruje się emocjami. W przypadku Joanny d'Arc mamy całą sinusoidę tych emocji: od wielkich zachwytów, zdziwienia, przez zgorszenie, po zachwyt. Bo całkiem inaczej lud reagował na Joannę, kiedy pojawiła się po raz pierwszy „w świetle reflektorów” – tutaj było zaskoczenie, zainteresowanie. Później były duży niepokój i kolejne wielkie emocje, kiedy Joanna zaczęła odgrywać pierwszoplanową rolę. Dla wielu okazało się to kuriozum, że z wiejskiej dziewczyny, uznawanej za nawiedzoną, nagle przeobraziła się w niemal bajkową, magiczną postać, która dodatkowo ma swój własny strój. Emocje w stosunku do Joanny były też inne w zależności od tego, czy dotyczyły tłumu francuskiego, czy tłumu angielskiego.

Na ile jednak jej sprawa – oskarżenie, proces i sama egzekucja – rzeczywiście była powszechnie znana współczesnym?

Nie ma wątpliwości, że sprawa była bardzo znana, bo Joanna z pewnością była kimś, kogo moglibyśmy dziś nazwać pierwszą średniowieczną celebrytką.