Arogancja, nepotyzm, nieudana reforma wymiaru sprawiedliwości, nietrafiona diagnoza problemów społecznych, inflacja, pandemia – powodów utraty władzy przez PiS można wskazywać dużo. Po ogłoszeniu wyników wyborów Jarosław Kaczyński wziął na siebie odpowiedzialność za wynik zbyt słaby, aby jego partia mogła rządzić trzecią kadencję z rzędu. W praktyce oznaczało to koniec rozliczeń za porażkę. Jednak głębsza analiza jej przyczyn jest istotna nie tylko dla przyszłości tej partii, ale i dla jej wyborców oraz szerzej – także dla rozwoju sytuacji w Polsce.