Pierwsze w nowożytności pytanie o Jezusa historycznego padło w epoce oświecenia. Sformułował je Herman Reimarus, profesor języków orientalnych. Niemiecki badacz wpisał Go w nurt wielkich postaci Starego Testamentu i postawił kontrowersyjną tezę: wraz z Jego śmiercią uczniowie doświadczyli porażki i stworzyli mit o zwycięstwie swego Nauczyciela. Ich dalsza działalność rozminęła się z Jego intencjami. Jezus był zwyczajnym mesjaszem politycznym i głosił królestwo Boże, próbując odnowić Izrael, a uczniowie są autorami powielanego przez wieki obrazu Jezusa-Zbawieciela.