Nowy numer 17/2024 Archiwum

Bóg i dzień

Po wejściu Polski do struktur Unii Europejskiej, kiedy nie ustają głośne w Polsce obawy o naszą tożsamość językowo-kulturową, dobrze jest się zatrzymać w rozpędzeniu codziennych zajęć i uświadomić sobie praindoeuropejski, wspólny korzeń języków naszego kontynentu, wśród których tylko węgierski, fiński, estoński (tzw. języki ugrofińskie) oraz baskijski nie z tego pnia wyrastają.

Najbardziej zdumiewające są antyeuropejskie tony wychodzące ze strony niektórych przedstawicieli Kościoła polskiego, no a już wręcz nie do pojęcia są one w kontekście indoeuropejskiej terminologii chrześcijańskiej – prawie w stu procentach ukształtowanej na dwu klasycznych językach tej wspólnoty – grece i łacinie. Przyszło do nas to słownictwo za pośrednictwem języka staro-wysoko-niemieckiego i czeskiego i ta droga ich adaptacji obejmuje prawie wszystkie wyrazy tego kręgu znaczeniowego, takie jak kościół, ołtarz, msza, nieszpory, ewangelia, lekcja, misja, parafia, wikary, proboszcz, dziekan, opat, pop, kanonik, prałat, infułat, biskup, kardynał, papież, konfesjonał, stuła, ornat, alba, prezbiterium, anioł, diabeł, kolęda, pacierz, poganin, chrzest, chrześcijanin.

Jeszcze szerszy zakres wspólnoeuropejski mają popularne imiona utrwalone u nas dzięki chrześcijaństwu – łacińskie: Marcin, Agnieszka, Urszula, Krystyna, Paweł, Dominik, Beata, Benedykt, Renata, Klemens, Joanna, Sylwester, Feliks, Ignacy, Konstanty, Walenty, Antoni, Damian, Kamil, Augustyn, Julian, Juliusz, Marek, Roman, Emilia, Natalia, Florian, Maksymilian; greckie: Teresa, Irena, Katarzyna, Helena, Halina, Zofia, Teodor, Teofil, Dorota, Eugeniusz, Eustachy, Małgorzata, Jerzy, Leon, Leokadia, Krzysztof, Andrzej, Łukasz, Filip, Piotr, Stefan, Remigiusz, Damazy, Cyryl, Aleksander, Arkadiusz; germańskie: Karol, Ryszard, Edward, Edmund, Gerard, Hubert, Herbert, Norbert, Albert, Jadwiga, Matylda, Olga, Bruno, Alojzy, Henryk, Fryderyk, Romuald, Alfons, Zygmunt, Ferdynand. Do rejestru tego – ze względu na ich ogromną frekwencję – nie można nie dołączyć imion pochodzenia hebrajskiego, takich jak Jan, Józef, Maria, Adam, Ewa, Anna, Magdalena, Elżbieta, Joachim, Rafał, Daniel, Michał, Szymon, Mateusz, Tomasz, Marta, Emanuel, Eleonora, Eliasz, Jakub, Jonasz, Dawid, Melchior.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy