Nowy numer 13/2024 Archiwum

Powstańcie!

Luca Signorelli, "Zmartwychwstanie ciał" fresk, 1499–1502 katedra Santa Maria i San Costanzo, Orvieto

Dwaj aniołowie grają na trąbach. Anielska muzyka nie jest jednak tym razem skierowana w stronę nieba, jak na większości obrazów. Trąby są zwrócone w dół, w stronę ziemi. To sygnał dla ludzi, że nastał dzień Sądu Ostatecznego. Zmarli powstają z martwych.

Sklepienie i ściany kaplicy San Brizio w katedrze w Orvieto pokryte są niezwykłymi malowidłami, których wspólnym tematem jest koniec świata. Obok „Zmartwychwstania ciał” znajdują się tam m.in. „Historia Antychrysta”, „Sąd Ostateczny”, „Piekło” i „Niebo”.

Mimo że imponujące sylwetki aniołów są dwa razy większe niż ludzi, nasza uwaga skupia się przede wszystkim na powstających z grobów. A właściwie nie z grobów. Luca Signorelli nie namalował bowiem mogił. Zmartwychwstali wychodzą spod równej, białej powierzchni o dziwnych właściwościach. Dla wydobywających się spod niej ludzi jest plastyczna jak galareta lub sypka jak piasek. Dzięki temu mogą wyjść na powierzchnię. Dla stojących jest natomiast twarda jak skała.

Ci, którzy zmartwychwstali wcześniej, stoją i czekają na Sąd Ostateczny. Wielu z nich wznosi wzrok w stronę nieba, niektórzy błagalnie podnoszą ręce. Ci, którzy zmartwychwstali niedawno, są jeszcze szkieletami, ich kości dopiero za chwilę pokryją się mięśniami i skórą. Ciała wszystkich zmartwychwstających są młode, wyglądają jak z podręcznika anatomii. Nawet starcy stają więc przed Sądem Ostatecznym w kwiecie wieku i bez ułomności.

Grającym na trąbach aniołom towarzyszą sztandary z krzyżem św. Jerzego. Taki krzyż zwykle przedstawiano na chorągwi zwycięstwa, którą dzierżył w ręce zmartwychwstający Chrystus. W ten sposób artysta przypomina, że zmartwychwstanie ludzi zostało zapowiedziane zmartwychwstaniem Pana.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Leszek Śliwa

Zastępca sekretarza redakcji „Gościa Niedzielnego”

Prowadzi stałą rubrykę, w której analizuje malarstwo religijne. Ukończył historię oraz kulturoznawstwo (specjalizacja filmoznawcza) na Uniwersytecie Śląskim. Przez rok uczył historii w liceum. Przez 10 lat pracował w „Gazecie Wyborczej”, najpierw jako dziennikarz sportowy, a potem jako kierownik działu kultury w oddziale katowickim. W „Gościu Niedzielnym” pracuje od 2002 r. Autor książki poświęconej papieżowi Franciszkowi „Franciszek. Papież z końca świata” oraz książki „Jezus. Opowieść na płótnach wielkich mistrzów”, także współautor dwóch innych książek poświęconych malarstwu i kilku tomów „Piłkarskiej Encyklopedii Fuji”. Jego obszar specjalizacji to historia, historia sztuki, dawna broń, film, sport oraz wszystko, co jest związane z Hiszpanią.

Kontakt:
leszek.sliwa@gosc.pl
Więcej artykułów Leszka Śliwy