Kolejny polski cmentarz w Afryce Wschodniej został odnowiony przejdź do galerii

Położenie Kidugali... nazywanej przez Polaków mieszkających tutaj w latach 40-tych XX wieku afrykańską Rabką

Sukcesem zakończyła się misja ekspedycji Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie do tanzańskiej Kidugali.

Po trzech intensywnych tygodniach - zakończyły się prace konserwacyjno-renowacyjne polskiej nekropolii w Kidugali (Tanzania). Pochowani są tam zmarli mieszkańcy osiedla istniejącego w latach 40. XX w. Byli to polscy obywatele, którzy po wybuchu drugiej wojny światowej zostali deportowani w głąb ZSRS, a na skutek układu Sikorski-Majski udało im się opuścić miejsce zesłania. W 1942 roku trafili do osiedli uchodźczych w Afryce. Część z nich skierowano do utworzonego obozu w ówczesnej Tanganice (obecnie Tanzanii).

Uczestnicy misji do Tanzanii. Od lewej Mr. Cletus, dr Adrian Szopa, Alicja Śmigielska, Magdalena Szybowska (konserwator ekspedycji), prof. Hubert Chudzio.

- Oprócz prac renowacyjnych i remontowych udało się również przywrócić tożsamość dwóm pochowanym tam dzieciom. Na bezimiennych dotąd nagrobkach pojawiły się ich nazwiska - zwraca uwagę prof. Hubert Chudzio, dyrektor Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń oraz kierownik tej kolejnej już wyprawy.

Prace związane z odszukiwaniem i renowacją polskich nekropolii w Afryce Wschodniej i Południowej prowadzone są przez krakowskich naukowców już od 12 lat.

Renowacja cmentarza w Rusape (Zimbabwe), listopad 2019.

GN 01/2020 DODANE 02.01.2020 AKTUALIZACJA 04.02.2020

Dziewięćdziesiąt siedem krzyży

O mało znanych polskich osiedlach, szkole generała Zarzyckiego i dziewczętach służących w RAF-ie opowiada prof. Hubert Chudzio, twórca Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

- Te cmentarze to naprawdę bardzo ważne dziedzictwo polskie! Pamiętajmy, że pochowani są na nich głównie Sybiracy!!! To niezwykle istotny symbol wszystkich ofiar totalitarnego systemu sowieckiego. Przecież dziesiątki tysięcy bezimiennych polskich mogił na Sybirze (w tajdze, na stepie itd.) uległy zatarciu, nie ma po nich dziś śladu... Zachowały się te w Afryce i to one są świadectwem traumy setek tysięcy Polaków wywiezionych przez NKWD w głąb Rosji Sowieckiej na wyniszczenie... Dlatego szczególnie ważne jest to, aby zachować te nekropolie w dobrym stanie nawet w tak odległych krajach Czarnego Lądu - podkreśla prof. Chudzio.

W Tengeru nie mieszka już żaden Polak. Ostatnim był Edward Wójtowicz

GN 14/2015 DODANE 02.04.2015 AKTUALIZACJA 04.05.2015

Pan Edward spod góry Meru

Cmentarz wygnańców polskich w Tengeru przypomina o 5 tysiącach Sybiraków, którzy po sowieckich łagrach znaleźli w Tanzanii tymczasowy dom. Edward Wójtowicz opiekował się tym miejscem przez ponad 40 lat. „Zostałem tu tylko ja” – mówił podczas naszego spotkania w lutym.  Odszedł 18 marca. Pozostała pamięć.  

Prace zostały realizowane we współpracy z Ambasadą Polską w Dar es Salaam a sfinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Miejsca Pamięci Narodowej Za Granicą 2021.

- Jako kierownik misji dziękuję Wszystkim zaangażowanym w projekt, ze szczególnym uwzględnieniem pracowników Centrum i Wolontariuszy. Dzięki wielu ludziom i instytucjom jest to coraz bardziej realne, że o polskie nekropolie w Afryce będzie się dbało również przez następne lata - dodaje prof. Chudzio.