Rymkiewicz pyta o wieczność

Popularność nigdy nie była dla niego ważna. Wie, że literatura to znacznie więcej niż rankingi i nagrody. To pytanie o wieczność.

Pływać w morzu języka
W zbiorze manifestów „Czymjest klasycyzm”, wydanym w 1967 r., poeta wykłada swój program. Mówi m.in., że wiersz jest „ponowieniem wzoru czasu minionego”. Czy chodzi tutaj o bezmyślne naśladowanie tego, co inni wcześniej napisali? Bynajmniej! Rymkiewicz próbuje zawsze uchwycić wyjątkowość opisywanego przedmiotu:
Moja jabłoń jest inna niż inne
jabłonie.
Jej krzywa gałąź jedyna wśród
gałęzi świata.

Poeta ma jednak świadomość, że – jak pisze badaczka Magdalena Heydel – „opis rzeczywistości jest (…) zapośredniczony przez wszystkie powstałe do tego czasu opisy”. Twórca, chcąc nie chcąc, musi mówić językiem Biblii, mitów i poetów, którzy byli przed nim. Portretując współczesność, odnajduje w niej to, co uniwersalne.

– Ten dialog z przeszłością, idea „wielkiego morza języka poetyckiego poza czasem”, pozwoliły mi zobaczyć dawnych wielkich poetów jako moich „braci po piórze” – wyznaje Wojciech Wencel, kontynuator klasycznego nurtu w polskiej liryce. – Zupełnie inaczej czyta się np. Eliota jako postać historyczną, a inaczej, gdy dostrzega się kogoś z krwi i kości, kto tworzy jakby obok mnie. Dziś wielu twórców odrzuca język dawnej poezji jako „skostniały”, a Rymkiewicz w „Czym jest klasycyzm” pokazał, że jest on czymś trwałym. Niczego nie można zacząć od nowa – po prostu wchodzi się do morza i trzeba w nim pływać, dodając coś od siebie.

oceń artykuł