Nowy numer 11/2024 Archiwum

Święta rozmowa

Giorgio Barbarelli da Caltelfranco, zwany Giorgione „Madonna z Castelfranco”, olej na desce, 1505, katedra San Liberale w Castelfranco Veneto

O życiu Giorgione wiadomo bardzo niewiele, choć był jednym z najwybitniejszych renesansowych malarzy weneckich. Jeszcze więcej zagadek wiąże się z twórczością tego artysty. Tworzył dzieła symboliczne, których znaczenie jest obecnie trudne do rozszyfrowania. Do dziś nie wiadomo, co właściwie oznaczają najsłynniejsze obrazy Giorgionego: „Burza” i „Koncert wiejski”.

„Madonna z Castelfranco” to obraz ołtarzowy, namalowany dla katedry w rodzinnym mieście malarza. Giorgione przedstawił Madonnę z Dzieciątkiem siedzącą na tronie, ustawionym na sarkofagu. Obraz był bowiem przeznaczony do ołtarza kaplicy grobowej Matteo Costanzo, zmarłego w 1504 r. syna włoskiego kondotiera Tuzio Costanzo. W cokole pod sarkofagiem artysta umieścił herb rodziny Costanzo, aby uczcić fundatora. Z obu stron Madonny stoją święci: Franciszek z Asyżu (z prawej) i Liberalis, patron świątyni.

Obraz utrzymany jest w modnej we Włoszech w XV i I połowie XVI w. konwencji „Santa Conversazione” (święta rozmowa). Był to typ wizerunku Madonny, przedstawiający ją z Dzieciątkiem, w otoczeniu świętych.

U Giorgionego jest to jednak nie tylko dekoracyjna scena. Matka Boża z Dzieciątkiem symbolizuje na jego obrazie Kościół. Umieszczony wysoko tron oznacza panowanie nad światem, co podkreśla krajobraz w tle. Dwaj adorujący Madonnę święci są przedstawieni jako rycerz i zakonnik. Artysta w ten sposób sugeruje, że rycerstwo i duchowieństwo to dwa filary Kościoła.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Leszek Śliwa

Zastępca sekretarza redakcji „Gościa Niedzielnego”

Prowadzi stałą rubrykę, w której analizuje malarstwo religijne. Ukończył historię oraz kulturoznawstwo (specjalizacja filmoznawcza) na Uniwersytecie Śląskim. Przez rok uczył historii w liceum. Przez 10 lat pracował w „Gazecie Wyborczej”, najpierw jako dziennikarz sportowy, a potem jako kierownik działu kultury w oddziale katowickim. W „Gościu Niedzielnym” pracuje od 2002 r. Autor książki poświęconej papieżowi Franciszkowi „Franciszek. Papież z końca świata” oraz książki „Jezus. Opowieść na płótnach wielkich mistrzów”, także współautor dwóch innych książek poświęconych malarstwu i kilku tomów „Piłkarskiej Encyklopedii Fuji”. Jego obszar specjalizacji to historia, historia sztuki, dawna broń, film, sport oraz wszystko, co jest związane z Hiszpanią.

Kontakt:
leszek.sliwa@gosc.pl
Więcej artykułów Leszka Śliwy