Powrót do strony
  • nasze media
  • Kontakt
SUBSKRYBUJ zaloguj się
PROFIL UŻYTKOWNIKA
Wygląda na to, że nie jesteś jeszcze zalogowany.
zaloguj się
lub
zarejestruj się
Informacje o kościele, diecezjach, opinie publicystyka katolickich dziennikarzy.
  • Nowy numer
  • Kościół
  • Polska
  • Świat
  • Kultura
  • Nauka
  • Opinie
  • Diecezje
    • Bielsko-Żywiecka
    • Gdańska
    • Gliwicka
    • Elbląska
    • Katowicka
    • Koszalińsko-Kołobrzeska
    • Krakowska
    • Legnicka
    • Lubelska
    • Łowicka
    • Opolska
    • Płocka
    • Radomska
    • Sandomierska
    • Świdnicka
    • Tarnowska
    • Warmińska
    • Warszawska
    • Wrocławska
    • Zielonogórsko-Gorzowska
  • Więcej
    • Biblia
    • Liturgia
    • Serwisy specjalne
    • Felietony
    • Retro Gość
    • Smaki życia
    • Podcasty
    • Wideo
    • Z bliska
    • Quizy
    • Patronaty
    • Foto Gość
    • Archiwum GN
    • Historia Kościoła
    • Gość Extra
    • Prenumerata

Najnowsze Wydania

  • GN 46/2025
    GN 46/2025 Dokument:(9491720,Błogosławieni ubodzy)
  • GN 45/2025
    GN 45/2025 Dokument:(9483911,Nie do opowiedzenia)
  • GN 44/2025
    GN 44/2025 Dokument:(9477129,O szarej godzinie)
  • Historia Kościoła (12) 06/2025
    Historia Kościoła (12) 06/2025 Dokument:(9471760,Sobór sprawił, że ludzie znowu zaczęli mieć pytania do Kościoła. Edytorial nowego wydania)
  • GN 43/2025
    GN 43/2025 Dokument:(9469044,Rodzina – sens i stabilność)
www.gosc.pl → Tygodnik Gość Niedzielny → Temat Gościa → Organy wewnętrzne

Organy wewnętrzne przejdź do galerii

Zapraszamy w podróż do wnętrza organów w katowickiej katedrze.

Piszczałki  
Piszczałki

Piszczałki
Dźwięk w organach powstaje w piszczałkach. W średniej wielkości organach jest ich około 3 tysięcy. Największe mają kilka metrów wysokości, najmniejsze kilka centymetrów. Zbudowane są z metalu lub z drewna. Ze względu na sposób powstawania dźwięku piszczałki dzielą się na dwa podstawowe typy: wargowe i językowe. Wargowe, których jest więcej, działają na zasadzie wzbudzania drgań znajdującego się w nich słupa powietrza. Niektóre są zakryte od góry, inne otwarte. W piszczałkach językowych dźwięk powstaje przez drgania metalowego języczka. Kształt piszczałki decyduje o jej brzmieniu.

System powietrzny
Aby piszczałki wydawały dźwięk, trzeba wtłoczyć w nie powietrze. To zadanie systemu powietrznego, który składa się z dmuchawy, miecha, kanałów powietrznych i wiatrownicy. Dmuchawa elektryczna pompuje powietrze do miecha, który magazynuje je pod stałym ciśnieniem. Dawniej miechy były napełniane mechanicznie przez tzw. kalikanta, który pompował powietrze siłą mięśni swoich rąk lub nóg. Z miecha powietrze idzie do wiatrownicy, czyli drewnianej skrzyni, na której osadzone są piszczałki. Podzielona jest ona na kanały rozdzielające sprężone powietrze do poszczególnych piszczałek.

Stół gry
Organista zasiada za stołem gry. Składa się on z kilku klawiatur ręcznych (manuałów) i nożnej (pedału). Ponadto organista obsługuje włączniki rejestrów, które uruchamiają poszczególne głosy.

Rejestry
Rejestr, czyli głos organowy, to komplet piszczałek o jednakowej konstrukcji i brzmieniu.
Piszczałek w głosie jest tyle, ile jest klawiszy na klawiaturze (od 50 do 60). W średniej wielkości organach jest ich około 40, w dużych ponad 100. Największe organy świata w Atlantic City mają około 700 głosów. Każdy głos ma swoją tradycyjną nazwę. Podstawowy głos to tzw. pryncypał.

Traktura organowa
Jest to mechanizm przenoszący ruch klawiszy do piszczałki. Naciśnięcie klawisza otwiera i zamyka wlot powietrza do określonej piszczałki. Rozróżnia się trzy zasadnicze rodzaje traktur: mechaniczne, pneumatyczne i elektromagnetyczne. Na zdjęciu widać trakturę mechaniczną. Ruch klawisza jest przekazywany do piszczałki przy pomocy drewnianych listewek i dźwigni. Traktura pneumatyczna czyni to przy pomocy ciśnienia powietrza – drewniane listewki zostają w tym przypadku zastąpione przez rurki z powietrzem. Traktura elektryczna wykorzystuje impuls elektryczny. Obecnie wraca się do najstarszej formy, czyli traktury mechanicznej, ponieważ pozwala ona organiście regulować dźwięk siłą nacisku palca na klawisz.

Włączniki rejestrów
Organista uruchamia poszczególne głosy, wyciągając uchwyty, na których wygrawerowane są nazwy głosów. Dyspozycją organów nazywa się rodzaje głosów przypisanych dla poszczególnych klawiatur. „Vox coelestis”, czyli dosłownie „głos niebiański” – to oryginalna nazwa jednego z głosów.

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

Czytasz fragment artykułu

Subskrybuj i czytaj całość

już od 14,90 zł

Poznaj pełną ofertę SUBSKRYPCJI

Masz subskrypcję? zaloguj się
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.
« ‹ 1 › »
System powietrzny.

WIARA.PL DODANE 13.06.2012

Organy wewnętrzne

​Zapraszamy w podróż do wnętrza organów w katowickiej katedrze.  
oceń artykuł Pobieranie..

Zdjęcia: Józef Wolny

|

21.11.2005 11:30 GN 47/2005

publikacja 21.11.2005 11:30

FB Twitter
drukuj wyślij zachowaj

Zdjęcia: Józef Wolny

Polecane w subskrypcji

  • „Ciastko szczęśliwego życia”. Reportaż z parku archeologicznego św. Augustyna w Cassago Brianza
    • Z bliska
    • ks. Adam Pawlaszczyk
    „Ciastko szczęśliwego życia”. Reportaż z parku archeologicznego św. Augustyna w Cassago Brianza
  • Matka nie konkuruje z Synem. O czym mówi najnowsza nota Watykanu o Maryi?
    • Kościół
    • ks. Tomasz Jaklewicz
    Matka nie konkuruje z Synem. O czym mówi najnowsza nota Watykanu o Maryi?
  • Czy Kościół może zmieniać swoje nauczanie?
    • Teologia
    • Rozmowa Jarosława Dudały
    Czy Kościół może zmieniać swoje nauczanie?
  • Rycerze Kolumba uratowali rolnika i jego plony. Uruchomili spiralę pomocy
    • Polska
    • Karol Białkowski
    Rycerze Kolumba uratowali rolnika i jego plony. Uruchomili spiralę pomocy

E-sklep

  • Nowości
  • Książki
  • Pozostałe
  • Historia Kościoła nr 06/2025
    Historia Kościoła nr 06/2025
  • Mały Gość Niedzielny nr 11/2025
    Mały Gość Niedzielny nr 11/2025
  • Gość Extra nr 03/2025
    Gość Extra nr 03/2025 Biblia Stary Testament
  • Kościół ostatnich ławek
    Kościół ostatnich ławek
  • Radykalni
    Radykalni
  • Cztery Ewangelie. Rekolekcje
    Cztery Ewangelie. Rekolekcje
  • Arka (gra planszowa)
    Arka (gra planszowa)
  • Terminarz 2026 – Instytut Gość Media (A5, twarda oprawa)
    Terminarz 2026 – Instytut Gość Media (A5, twarda oprawa)
  • Kubek ceramiczny – Dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą
    Kubek ceramiczny – Dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą
  • IGM
  • Gość Niedzielny
  • Mały Gość
  • Historia Kościoła
  • Gość Extra
  • Wiara
  • Foto Gość
  • Fundacja Gość Niedzieleny
  • O nas
    • O wydawcy
    • Zespół redakcyjny
    • Sklep
    • Biuro reklamy
    • Prenumerata
    • Fundacja Gościa Niedzielnego
  • DOKUMENTY
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
    •  
  • KONTAKT
    • Napisz do nas
    • Znajdź nas
      • Newsletter
        • Zapisz się już dziś!
  • ZNAJDŹ NAS
WERSJA MOBILNA

Copyright © Instytut Gość Media.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zgłoś błąd

 
X
X
X