Muzea Watykańskie i niezwykła wystawa fotografii Moscioniego

Wystawa „Siedem Kościołów Rzymu. Szlak jubileuszowy na fotografiach Romualda Moscioniego (1849–1925)”, otwarta 9 października, otwiera nowy rozdział w historii Muzeów Watykańskich.

Nowe otwarcie w Muzeach Watykańskich

Ekspozycja została zorganizowana w salach XVII i XVIII Pinakoteki Watykańskiej, dając odwiedzającym wyjątkową okazję, by po raz pierwszy przekroczyć próg Sali XVIII, dotąd niedostępnej dla publiczności.

Pierwsza wystawa poświęcona fotografii historycznej

To także pierwsza w historii Muzeów Papieskich wystawa poświęcona fotografii historycznej — zdjęciom wykonanym od lat 70. XIX wieku do pierwszych trzech dekad XX wieku. Okazję stanowią dwie rocznice: Jubileusz Nadziei 2025 oraz stulecie śmierci Romualda Moscioniego, fotografa pochodzącego z Viterbo, mistrza obiektywu i jednej z najważniejszych postaci w dziejach Muzeów Watykańskich.

Większość jego archiwum znajduje się dziś w Fototece Muzeów Watykańskich — to zbiór noszący jego imię, obejmujący około 15 tysięcy negatywów szklanych.

Prawdziwa duma zbiorów

„Zbiór Moscioniego — wyjaśnia dyrektor Barbara Jatta — stanowi prawdziwą perłę kolekcji historycznej fotografii przechowywanej w Fototece Watykańskiej. Został nabyty od spadkobierców na początku lat 30. XX wieku i świadczy o dynamicznej działalności prowadzonej na przełomie XIX i XX stulecia”.

Pielgrzymka do Siedmiu Kościołów

Motyw przewodni wystawy jest ściśle związany z Rokiem Świętym — to pielgrzymka do Siedmiu Kościołów, praktyka pobożna znana już od VII wieku, regularnie odprawiana po ustanowieniu pierwszego Jubileuszu w 1300 roku i utrwalona jako tradycja dzięki św. Filipowi Neriemu podczas Jubileuszu 1575 roku.

Rzym Moscioniego

„Postać Moscioniego – opowiada w rozmowie z Vatican News Paola Di Giammaria, kierownik Fototeki i kuratorka wystawy wraz z Francescą Martuscello – jest wyjątkowa nie tylko ze względu na ogrom swojej kolekcji, ale także na jej wartość historyczno-artystyczną. Działał w Rzymie od 1868 roku, a od 1874 był związany z Muzeami Watykańskimi, właśnie w stuleciu, w którym fotografia wdarła się, łamiąc wielowiekowe schematy postrzegania obrazu. Sto lat po jego śmierci zrodził się więc pomysł zorganizowania wystawy, która opowiedziałaby o tej niezwykłej postaci i jego niepowtarzalnym stylu fotograficznym.

Siedem sekcji dla siedmiu kościołów

Wystawa składa się z siedmiu części, z których każda poświęcona jest jednemu kościołowi:
Bazylikom św. Piotra, św. Pawła za Murami, św. Sebastiana za Murami, św. Jana na Lateranie, Świętgo Krzyża w Jerozolimie, św. Wawrzyńcacza Murami oraz Santa Maria Maggiore. Ekspozycja obejmuje siedem negatywów na szkle oraz bogaty zbiór odbitek fotograficznych wykonanych techniką bromosrebrową na żelatynie.

Zaprezentowano również album fotograficzny z 36 odbitkami albuminowymi (czyli drukowanymi na papierze albuminowym), który Moscioni wykonał w limitowanej edycji na Rok Święty 1900.

Wizjery Fototeki – aby dostrzec talent Mistrza

Bilet na wystawę jest wliczony w cenę wejścia do Muzeów Watykańskich i pozwala zwiedzającym podziwiać kunszt Moscioniego, oglądając jego szklane płyty w podświetlanych wizjerach używanych na co dzień w Fototece.

„Twórczość Moscioniego – dodaje Paola Di Giammaria – to rękodzieło o niezwykłym uroku, stanowiące kamień milowy dla kolejnych pokoleń fotografów. Ukazuje ono niepowtarzalny portret piękna historycznego i artystycznego, które nas otacza, kontemplowanego przez fotografa z ogromną uwagą na najmniejsze detale.”

Cyfryzacja zbiorów Fototeki

Wystawa jest także okazją do poznania Fototeki Muzeów Watykańskich – fascynującej, choć wciąż mało znanej instytucji poświęconej „ósmej sztuce”, posiadającej w swoich zbiorach setki tysięcy obrazów: negatywów, klisz i szklanych płyt.