Naukowcy opisali przeciwciało, które w badaniach laboratoryjnych zneutralizowało 98,5 proc. z ponad 300 wariantów HIV. Zaś w modelach mysich obniżało poziom wirusa do niewykrywalnych wartości.
Naukowcy z Uniwersytetu w Kolonii donieśli o odkryciu potencjalnie przełomowego przeciwciała, skierowanego przeciwko wirusom HIV.
Przeciwciało 04_A06 w laboratoryjnych testach okazało się neutralizować 98,5 proc. z ponad 300 szczepów wirusa. Kiedy podano je zakażonym myszom z upodobnionym do ludzkiego układem odpornościowym, ilość wirusa spadła niewykrywalnego poziomu. Co więcej, zmiana ta była stała.
Naukowcy podkreślają, że większość przeciwciał powoduje tylko tymczasową redukcję ilości HIV w organizmie.
- Odkryliśmy przeciwciało, które wykazuje nie tylko wyjątkowo szeroką aktywność, ale też pokonuje typowe mechanizmy oporności wirusa. To może otworzyć obiecujące podejście do przyszłych zastosowań klinicznych przeciwciał przeciw HIV - mówi dr Dr Lutz Gieselmann, główny autor badania.
Zidentyfikowanie skutecznego przeciwciała przeciw HIV jest trudnym wyzwaniem, ponieważ wirus nieustannie się zmienia. W efekcie wiele przeciwciał potrafi blokować jedynie niektóre warianty wirusa.
W obecnym badaniu naukowcy przeanalizowali próbki krwi wyjątkowych osób: takich, których układ odpornościowy szczególnie skutecznie zwalcza HIV. Z ponad 5 tys. pojedynczych limfocytów B wytworzono ponad 800 przeciwciał i przetestowano ich skuteczność.
Analiza struktury niezwykłej cząsteczki ujawniła jej istotną cechę - przeciwciało ma niezwykle długi łańcuch aminokwasowy, który dociera do obszarów wirusa, które często trudno dosięgnąć. Obszary te są silnie konserwowane i prawdopodobnie trudno je wirusowi zmienić bez utraty zdolności do funkcjonowania.
To może wyjaśniać, dlaczego 04_A06 zachowuje właściwości przeciwwirusowe wobec wielu wariantów HIV.
Naukowcy wykorzystali także modele komputerowe do oceny skuteczności 04_A06. Przewidziały one, że już pojedyncze podanie przeciwciała mogłoby zapewnić ponad 93 proc. ochronę w zastosowaniach klinicznych.
Właściwości 04_A06 - zdaniem naukowców - sugerują możliwość zastosowania go jako obiecującego środka zarówno do leczenia osób żyjących z HIV, jak i do zapobiegania zakażeniu u osób o podwyższonym ryzyku. Na przeciwciało 04_A06 została udzielona wyłączna licencja firmie Vir Biotechnology Inc.
- Ten sukces opierał się na ścisłej współpracy z ośrodkami badawczymi w Afryce, Nepalu i USA. Kolejnym krokiem jest dalsze testowanie bezpieczeństwa i skuteczności przeciwciała w badaniach klinicznych, co utoruje mu drogę do praktyki klinicznej i opieki nad pacjentami - podkreśla dr Florian Klein, jeden z głównych autorów publikacji.