Jest kilka niedocenianych dat w polskiej historii, których się nie świętuje. Bo nie przyniosły nam wolności, nie wiążą się też z romantycznymi zrywami ani spektakularnymi klęskami. Taki był rok 1905. A jednak to właśnie wtedy nastąpiło przebudzenie dosłownie całego społeczeństwa. Używając porównania bardziej zrozumiałego dla współczesnych – wydarzenia zimowych i wiosennych miesięcy 1905 roku w Królestwie Polskim przypominały narodziny Solidarności, które nastąpiły 75 lat później. To było powstanie narodowe inne niż poprzednie, w którym orężem był strajk, a ludzie organizowali się nie do walki zbrojnej, ale do tworzenia fundamentów przyszłego państwa. Powstanie bez wodzów, oddolne, spontaniczne, nieoczekiwane. Rewolucja prowadzona inaczej niż dotąd, inaczej też niż w innych częściach imperium carów, w dodatku zakończona konkretnymi zdobyczami. Chyba po raz pierwszy pokazaliśmy siłę (pozornie) bezsilnych.