Najnowsze zmiany w prawie spadkowym - listopad 2023 r.

W związku z tym wspólnie z ekspertem z Kancelarii Klisz i Wspólnicy, adwokatem Iwo Klisz postanowiliśmy przyjrzeć się zmianom, które weszły w życie z dniem 15 listopada 2023 r.

1. Krótkie omówienie zmian obowiązujących od 15 listopada 2023 r.
2. Co dokładnie zmieniło się w prawie spadkowym?
3. Nowe prawo spadkowe na konkretnym przykładzie
4. Porady dla potencjalnych spadkobierców

Mamy nadzieję, że poniższe omówienie najważniejszych zmian rozwieje wszelkie wątpliwości, jakie mogły się pojawić w związku z dodaniem nowych przesłanek niegodności dziedziczenia lub zawężenia kręgu spadkobierców ustawowych. Nie można również zapominać o zmianach w zakresie oświadczeń w sprawie ewentualnego odrzucenia spadku. Jeżeli jednak pomimo lektury pojawią się jakieś wątpliwości, najlepiej będzie skontaktować się z ekspertami, którzy na co dzień zajmują się prawem spadkowym.

Krótkie omówienie zmian obowiązujących od 15 listopada 2023 r.

Na początek warto przedstawić krótkie omówienie ostatnich zmian, szczególnie że mogą okazać się kluczowe w procesie odrzucenia spadku. Z dniem 15 listopada 2023 r. weszły w życie nowe zmiany wprowadzające wiele istotnych modyfikacji. Dotyczą one zarówno dziedziczenia ustawowego, jak i testamentowego.

Celem zmian było przede wszystkim zapewnienie ochrony takim osobom, które nie były odpowiednio traktowane przez spadkodawcę. Przy okazji udało się uprościć niektóre procesy, co przełoży się na przyspieszenie postępowań spadkowych. Jest to dobra wiadomość dla wszystkich zainteresowanych stron, które nie będą musiały niepotrzebnie czekać na załatwienie niezbędnych formalności.

Co dokładnie zmieniło się w prawie spadkowym?

Artykuł 928 § 1 Kodeksu cywilnego zawiera obecnie dwie przesłanki związane z niegodnością dziedziczenia. Pierwsza z nich dotyczy uporczywego uchylania się od wykonania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego, natomiast druga związana jest z uchylaniem się od obowiązku pieczy nad spadkodawcą.

Jeżeli natomiast chodzi o art. 934 § 2 Kodeksu cywilnego, zmieniono treść poświęconą spadkobiercom ustawowym trzeciego kręgu. Wyłączono wnuków dziadków spadkodawcy oraz dalszych zstępnych. Po wprowadzeniu tych zmian we wszystkich spadkach otwieranych od 15 listopada 2023 r. w trzecim kręgu powoływani będą jedynie dziadkowie, dzieci dziadków oraz ich dzieci.

Na tym jednak nowe zmiany się nie skończyły. Adwokat Iwo Klisz z Kancelarii Klisz i Wspólnicy z Wrocławia zwraca uwagę na art. 1015 i 1019 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z aktualną wersją do zachowania terminu na złożenie oświadczenia o przyjęciu / odrzuceniu spadku ma wystarczyć samo złożenie wniosku do sądu. W sytuacji, w której do złożenia oświadczenia potrzebne będzie zezwolenie sądu, standardowy bieg sześciomiesięcznego terminu składania oświadczeń będzie ulegał zawieszeniu, aby można było przeprowadzić niezbędne postępowanie sądowe w przedmiocie wydania zezwolenia.

Tym razem zmiany w prawie spadkowym eksperci określają jako przyjazne obywatelom. Zawsze jednak należy pamiętać o skorzystaniu z porady lub pomocy prawników od prawa spadkowego. Tacy eksperci znają się na procedurach postępowań spadkowych, co pozwala uniknąć wielu niepotrzebnych błędów, które wydłużałyby postępowanie, a w skrajnych przypadkach mogłyby nawet doprowadzić do jego nieważności. 

Nowe prawo spadkowe na konkretnym przykładzie

Zmiany w prawie spadkowym najlepiej pokazać na konkretnym przykładzie: Bogdan ma żonę, dzieci oraz siostry. Po jego śmierci zgodnie z aktualnymi przepisami (art. 934 § 2 Kodeksu cywilnego) spadkobiercami ustawowymi będą jedynie żona oraz dzieci. Siostry natomiast nie mają swoich dzieci, więc nie będą zaliczane do grupy spadkobierców ustawowych. Zawsze jednak mogą zostać powołane do spadku na podstawie testamentu, co trzeba mieć na uwadze.

Porady dla potencjalnych spadkobierców

Osobom, które w najbliższym czasie spodziewają się spadku, można polecić, aby dokładnie zapoznały się z nowymi przepisami. Pozwala to zrozumieć zarówno prawa, jak i obowiązki związane z postępowaniem spadkowym. Dzięki temu będzie można bez problemu załatwić stwierdzenie nabycia spadku, akt poświadczenia dziedziczenia lub przeprowadzić procedurę odrzucenia spadku. Ważne jest, aby spadkobierca dowiedział się o przysługujących mu prawach już z chwilą otwarcia spadku po śmierci spadkodawcy i to niezależnie od tego, czy chodzi o dziedziczenie ustawowe, czy w związku z testamentem w formie testamentu zwykłego.

Zmiany wprowadzone w prawie spadkowym można uznać za korzystne dla potencjalnych spadkobierców, ale wciąż przepisy są na tyle skomplikowane, że najlepszą opcją pozostaje pomoc prawników. Nie ma wówczas ryzyka, że spadkobierca będzie musiał spłacać długi spadkodawcy lub nie otrzyma przysługującej mu części spadku.

Artykuł zewnętrzny (km)