Nowy numer 17/2024 Archiwum

„Msza św. Grzegorza” na obrazie Hansa Baldunga Griena

Tylko kilku papieży w historii otrzymało przydomek „wielki”. Jednym z nich był św. Grzegorz I (540–604) – benedyktyn, reformator liturgii, ewangelizator ludów barbarzyńskich, doktor Kościoła.

Wywarł olbrzymi wpływ na rozwój myśli chrześcijańskiej. Był mędrcem, dociekliwym intelektualistą. Może ta wnikliwość, z której słynął, sprawiła, że pod koniec średniowiecza pojawiła się legenda, której ilustrację widzimy na załączonej reprodukcji. Dociekliwość często kojarzy nam się bowiem z pojawianiem się wątpliwości. Pewnego dnia papież Grzegorz Wielki odprawiał Mszę św. w kościele Santa Croce in Gerusalemme w Rzymie. Podczas przeistoczenia zwątpił na chwilę w realną obecność Chrystusa w Eucharystii. Wówczas na ołtarzu ukazał mu się Jezus zdjęty z krzyża. Na obrazie widzimy Zbawiciela wychodzącego z grobu wprost na ołtarz, jak pokazuje Grzegorzowi swe przebite gwoździami dłonie, stopy i bok. Za Chrystusem znajdują się narzędzia Jego męki, tzw. arma Christi. Widzimy włócznię, którą przebito Mu bok, gąbkę na kiju, którą podawano mu ocet do picia, kolumnę, przy której Go biczowano (na niej stoi kogut, który piał, gdy Piotr zapierał się znajomości z Jezusem), rózgę, gwoździe, trzydzieści srebrników Judasza i nawet kości, którymi żołnierze grali o szaty Jezusa. Grzegorz Wielki ma na sobie ornat z wizerunkiem Ukrzyżowanego, a w otaczającej jego głowę aureoli artysta umieścił imię świętego papieża. Obraz był środkową częścią tryptyku ołtarzowego zamówionego dla kościoła joannitów w okolicy Strasburga przez Erharda Küniga. Fundator to siwowłosy mężczyzna stojący pierwszy z prawej strony, ubrany w czarny płaszcz z białym krzyżem maltańskim. Hans Baldung był wybitnym niemieckim malarzem i grafikiem. Jest uważany za jednego z najzdolniejszych uczniów Albrechta Dürera.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Leszek Śliwa

Zastępca sekretarza redakcji „Gościa Niedzielnego”

Prowadzi stałą rubrykę, w której analizuje malarstwo religijne. Ukończył historię oraz kulturoznawstwo (specjalizacja filmoznawcza) na Uniwersytecie Śląskim. Przez rok uczył historii w liceum. Przez 10 lat pracował w „Gazecie Wyborczej”, najpierw jako dziennikarz sportowy, a potem jako kierownik działu kultury w oddziale katowickim. W „Gościu Niedzielnym” pracuje od 2002 r. Autor książki poświęconej papieżowi Franciszkowi „Franciszek. Papież z końca świata” oraz książki „Jezus. Opowieść na płótnach wielkich mistrzów”, także współautor dwóch innych książek poświęconych malarstwu i kilku tomów „Piłkarskiej Encyklopedii Fuji”. Jego obszar specjalizacji to historia, historia sztuki, dawna broń, film, sport oraz wszystko, co jest związane z Hiszpanią.

Kontakt:
leszek.sliwa@gosc.pl
Więcej artykułów Leszka Śliwy