Człowiek, czyli chrześcijanin

Jeśli polityka jest albo walką o władzę, albo dążeniem do osiągnięcia władzy, to aspiracji politycznych nigdy nie miałem. Ale jeżeli polityka oznacza osąd o kierowaniu sprawami publicznymi, to miewałem [własny] osąd i chciałem go wyłożyć innym – mówił ks. Adolf Kajpr podczas pokazowego procesu, w którym skazano go na 12 lat więzienia. Według osądu ks. Kajpra złe było wyrzucenie z Czechosłowacji Niemców, choć on sam dopiero co został uwolniony z obozu koncentracyjnego. Zły był też komunizm, mimo że głoszenie takiej tezy oznaczało dla jezuity więzienie, z którego już nie wyszedł.

Z młyna do liceum

Pochodził ze wsi Hředle niedaleko Pragi. Przyszedł na świat w 1902 r. Tydzień po narodzinach został ochrzczony w kościele znajdującym się w pobliskiej wsi Žebrák. Rodzice prowadzili dzierżawiony zajazd i sklep mięsny. Mały Adolf miał starszego brata. Matka chłopców zmarła na raka, gdy jej młodszy syn miał 3 lata. Wkrótce potem umarł także ojciec. Opiekę nad chłopcami przejęła ciotka. Już w wieku 14 lat Adolf z powodów finansowych musiał przerwać naukę. Za radą ciotki uczył się zawodu szewca, ale ostatecznie trafił do pracy w młynie. Okazało się, że w bratronickim młynie z jakiegoś powodu pracuje nauczyciel z praskiego liceum. Pedagog zauważył, że jego młody kolega jest bystrym chłopakiem. Zaczął go uczyć różnych przedmiotów, w tym łaciny. Kajpr musiał jeszcze odbyć służbę wojskową, ale po jej zakończeniu udał się do Pragi, aby wstąpić do tamtejszego liceum arcybiskupiego prowadzonego przez jezuitów. Miał już 24 lata.