Prawda jest także konieczna w demokracji i gospodarce. W demokracji, bo prawdziwa wolność jest najlepszą, najtańszą i najskuteczniejszą sztuką rządzenia (F. Zweig). W gospodarce – bo wojny nie przyniosły takich zniszczeń i nędzy, jak nieprawdziwe poglądy na ekonomię (T. Buckley).

Jednak mierzenie ludzi i społeczeństwa jedynie miarą zysku jest krótkowzroczne i nieodpowiedzialne. Demokracja i wolny rynek "stanowią mechanizmy rozwiązywania problemów, (…) ale <domem> nie są; nie dają człowiekowi ani tożsamości, ani poczucia przynależności. (…) Demokracja i gospodarka rynkowa są ważne, ale nie wszechważne" (R. Dahrendorf). Najważniejszy jest człowiek! 

Pieniądze mają z ideami wspólne to, że – jedne i drugie, mogą ulec dewaluacji. Jest jednak między nimi zasadnicza różnica: jeżeli pieniądze ulegną dewaluacji, dobra idea może wyprowadzić z finansowego kryzysu, ale jeżeli zdewaluują się idee, nie pomogą żadne pieniądze (M. Heller).

Tymczasem prawdzie o tragicznej sytuacji demograficznej Polski rzadko towarzyszy prawda o tym, że u nas ekonomiczne wsparcie rodziny przez państwo jest najniższe w całej Unii Europejskiej! Trzeba głośno powiedzieć, że ci, którzy są Kościołem, w imię prawdy sprzeciwiają się temu. Bieda przeczy matematyce: gdy się ją podzieli na więcej ludzi, wcale nie staje się mniejsza (G. Laub)! Sensowna reforma emerytalna, jak każda inna – wymaga skutecznej polityki rodzinnej. Dlatego domagamy się wsparcia ekonomicznego i społecznego, domagamy się ochrony, promocji rodziny i wartości rodzinnych, jak to zapisano w naszej konstytucji, którą powinniśmy wszyscy szanować!

W imieniu pracowników handlu, a jest to bardzo duża grupa ludzi, licząca około miliona pracujących, z których zdecydowana większość, bo aż 70% stanowią kobiety, upominamy się w Piekarach o wolne od pracy niedziele. Do tego tematu będziemy tu w Piekarach powracać.

To, czy prawda zostanie ocalona w przestrzeni publicznej w znacznej mierze od środków społecznego przekazu. Rozważcie sami, czy prasa, radio, telewizja i internet sprzyjają dzisiaj temu, aby ludzie wzajemnie się poznawali, szanowali się i sobie służyli? To ważne, bo media z ogromną siłą wpływają na nasz obraz rzeczywistości; co więcej one go tworzą! Do wszystkich odpowiedzialnych za media apeluję o respektowanie kryterium prawdy, ze świadomością, że – jak mówił Jan Paweł II – od prawdy zależy pokój. Od respektowania kryterium prawdy nie zwalniają czyjekolwiek prawa właścicielskie! Tak, od prawdy zależy pokój! Zależy on też od równego traktowania podmiotów życia społecznego. Dlatego z niepokojem obserwujemy – póki co – nieskuteczne – mimo olbrzymiego poparcia społecznego - starania Telewizji Trwam – o miejsce na multipleksie naziemnej telewizji cyfrowej.

Moi Drodzy,

Na tym wzgórzu wielokrotnie stawał kardynał – nominat Ignacy Jeż. Więzień Dachu. On i ci, którzy przeżyli piekło obozu koncentracyjnego, w niedzielę 29 kwietnia 1945 roku, - w trakcie odmawiania nowenny do św. Józefa – doczekali wyzwolenia obozu i usłyszeli słowa amerykańskiego żołnierza: "Jesteście wolni!".

W roku 1981 w obozie państw socjalistycznych - na polskiej ziemi - stanęła „Solidarność” i z mocą zawołała do narodów Europy Wschodniej: "jesteście wolni!". Te słowa były powiewem mocy Ducha Świętego nad naszym krajem i nad tą częścią Europy.

Dziś męczennicy XX wieku (w tym 3 tysiące duchownych katolickich), II wojny światowej i ofiary stanu wojennego stawiają nam, obywatelom III Rzeczypospolitej, uprawnione pytanie: co zrobiliście z odzyskaną wolnością, jak ją wykorzystujecie?

Jest to pytanie, które trzeba włączyć do codziennego rachunku sumienia. Warto mieć przy tym na uwadze ostrzeżenie św. Pawła: "Tylko nie bierzcie tej wolności jako zachęty do hołdowania ciału" (Ga 5,13).

Bo to nie gdzieś na linii dalekiego horyzontu, ale tuż przed nami i w nas pojawia się zagrożenie „złotą wolnością”: bez odpowiedzialności, konsumowaną egoistycznie, kosztem innych; wolnością, która nie buduje, lecz rujnuje i niszczy rodzinę, społeczeństwo i państwo; a przede wszystkim tego, który wewnętrznie zniewolony zapomniał, że wolność jest ku dobru i ku służbie.

Zapamiętajmy podstawowe prawo wolności: Wolni - aby miłować. Wolni - aby służyć (por. Jan Paweł II, Rzym 28 czerwca 1992 r.).

Tylko w prawdzie i w wolności możemy budować Kościół, który jest naszym domem. Pod tym hasłem przeżywamy trwający rok duszpasterski. 

Bracia!

W tym duchu możemy powiedzieć: także Śląsk jest naszym domem. Przed nami ważne rocznice: oto 90 lat temu, 22 czerwca 1922 roku Śląsk został przyłączony do Polski.

To historyczne wydarzenie było wypadkową wielu czynników, lecz przede wszystkim skutkiem samodzielnego, pro-polskiego ruchu Ślązaków, którzy pragnęli przyłączenia Śląska do odrodzonej Polski.

W czasie, kiedy świętujemy rocznicę spotkania Polski i Śląska w jednym organizmie państwowym, chcemy uświadomić wszystkim naszą odpowiedzialność za tę ojcowiznę, której na imię Śląsk.

My Ślązacy, mamy poczucie odrębności i wysoki stopień identyfikacji z regionem. Pragniemy dalej budować społeczności lokalne ponad podziałami, w oparciu o tradycyjne wartości, takie jak  rodzina, wiara, etos pracy i rzetelność. Szansę rozwoju widzimy nie tyle w powrocie do rozwiązań z przeszłości, co w autentycznej decentralizacji władzy w całym kraju; w dokończeniu reformy samorządowej, na co od lat czekamy. I czego, jak mamy nadzieję wkrótce się doczekamy.

Z tej regionalnej perspektywy nie rozumiemy na przykład, dlaczego w szkole reforma goni reformę - co minister to reforma; nauczyciele mają zadyszkę, a uczniowie coraz gorsze wyniki testów. A do tego wywołujące społeczny niepokój decyzje o ograniczaniu zakresu nauczania historii i próby redukowania katechezy w szkole.  

Odnosząc się do nauki można się było nauczyć dobrych rzeczy od Śląskiej Kasy Chorych - dlaczego się ich nie nauczono?