Zofia Kossak w podziemiu

Poszukiwana przez okupanta niemieckiego za „Nieznany kraj”, walczyła słowem i czynem, wybierając wszelkie możliwe formy aktywności: od współpracy z „Biuletynem Informacyjnym” po ratowanie żydowskich dzieci. Pozostawiając prozę powieściową, podjęła twórczość doraźną, interwencyjną, czasem szokującą, w której wzniosłość przełamywała się z potocznością. Z tego bogactwa najbardziej znany jest „Protest”, który do dzisiaj budzi sprzeczne uczucia i wywołuje gorące dyskusje, nie dając wszakże wyobrażenia o całości twórczego dorobku Kossak z tego okresu. Podobnie jak „Dekalog Polaka”, wciąż niesłusznie zawłaszczany dla doraźnych celów politycznych.