Nowy Numer 16/2024 Archiwum

Czy Konkordat należy wypowiedzieć?

Szokującą niekompetencją grzeszy wywiad z prof. Wiktorem Osiatyńskim, zamieszczony w ostatnim numerze Newsweeka (z 28.07). Wbrew faktom uczony dowodzi, że Konkordat prowadzi Polskę ku modelowi państwa wyznaniowego i fundamentalistycznego. Domaga się więc jego wypowiedzenia.

Zdaniem Osiatyńskiego, Konkordat Rzeczypospolitej Polskiej ze Stolicą Apostolską czyni z Kościoła "uprzywilejowaną w państwie i prawie instytucję". Pogląd ten nie ma uzasadnienia w rzeczywistości.

Po pierwsze, Kościół katolicki - a ten ma na myśli Osiatyński - nie jest bardziej uprzywilejowany niż jakikolwiek inny Kościół na ziemi polskiej. Wszystkie Kościoły - na zasadzie konstytucyjnego równouprawnienia wyzwań - mają te same prawa.

Po drugie, umowa konkordatowa zawiera gwarancję, że Kościół - mimo że jest organizacją o zasięgu światowym - respektować będzie w stu procentach prawo polskie. W związku z tym poszczególne artykuły Konkordatu w większości wypadków zawierają odniesienia do tego prawa. A dotyczy to wszelkich działań Kościoła, poczynając od sprawowania kultu, a kończąc na działalności gospodarczej.

A jeśli chodzi o ulgi czy zwolnienia podatkowe, to Kościół korzysta z nich na tych samych zasadach, na jakich polski ustawodawca przyznał je innym podmiotom. Analogicznie jest, jeśli chodzi o korzystanie ze środków publicznych. Kościół na do nich takie same prawo jak i inne podmioty, a chcąc je pozyskać, staje do tych samych konkursów.

Nie stoi to w sprzeczności z zasadą, że w sprawach wewnętrznych (nieregulowanych przez prawo polskie) Kościół kieruje się własnym prawem (kanonicznym). Zasada ta odpowiada standardom wszelkich ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych. Tak samo jest zresztą we wszystkich innych krajach świata, poza totalitarnymi. Nie można więc powiedzieć, że Kościół jest "uprzywilejowaną w państwie i prawie instytucją".

Drugim częstym błędem krytyków polskiego Konkordatu, także prof. Osiatyńskiego, jest traktowanie niemal wszelkich zapisów Konkordatu jako wyjątkowych i niespotykanych. Tymczasem rozwiązania, jakie wprowadza nasz Konkordat, są standardem w większości demokratycznych państw europejskich. Do takich standardów należą m.in. opieka duszpasterska w wojsku, służbie zdrowia i innych zakładach zamkniętych, lekcje religii w powszechnym systemie edukacji (nie ma ich tyko we Francji i Słowenii), finansowanie przez państwo szkół wyznaniowych, opieka państwa nad kościelnymi zabytkami, ulgi na cele religijne i charytatywne, zwolnienia instytucji kościelnych od podatków, a w wielu krajach możliwość odprowadzania części podatków na Kościół. Pewien wyjątek stanowi Francja, w której została przyjęta zasada "świeckości państwa", wykluczająca np. organizację lekcji religii w szkole czy obecność symboli religijnych w budynkach publicznych.

To, co przyznaje Konkordat Kościołowi w Polsce, nie są to jakieś szczególne przywileje, lecz elementarne standardy współczesnej demokracji, obecne w większości państw Unii Europejskiej.

Najbardziej absurdalną jednak tezą Osiatyńskiego jest twierdzenie, że "skutki przyjęcia konkordatu (...) widać najbardziej jest po pedofilii", a konkretnie w tym, że "Kościół nie jest zobowiązany do zgłaszania przestępstw natury moralnej organom ścigania".

« 1 2 »
TAGI:

Zapisane na później

Pobieranie listy