Tokarczuk, uosobienie wszelkiego zła: ideologii LGBT, feminizmu (jest laureatką nagrody Kongresu Kobiet!), ateizmu, ba – pogaństwa! (dziecku ognisko rozpaliła, włosy obcinała, prezenty dawała, zamiast je księdzu powierzyć, jak powierzane są wszystkie polskie dzieci, i do komunii świętej posłać), ekologizmu, kosmopolityzmu, lewactwa, genderyzmu, pacyfizmu, konstytucjonalizmu (…), reprezentantka pełnej antypolskości”.

Kto to mógł napisać? Otóż żaden za przeproszeniem „prawicowy dziennikarz”, ale Magdalena Środa w GW. Oczywiście insynuując, że tak myślą o noblistce „prawdziwi Polacy” (nic bardziej błędnego – o czym za chwilę). Ale mleczko się rozlało, i to jednak nikt z prawej strony kultury i polityki, ale profesor Środa zgromadziła w dwóch zdaniach największy zbiór cnót noblistki.

Tymczasem Kaczyński pytany kilka lat temu, co czyta, odpowiedział, że „Księgi Jakubowe”; Masłoń pisze w „Do Rzeczy”, że „Grę na wielu bębenkach” uważa „za książkę bardzo dobrą, a miejscami wybitną”; Babuchowski w „Gościu Niedzielnym”, że „pisarka tworzy kompozycje misterne, wielopiętrowe, szkatułkowe, odzwierciedlając tym samym nasz sposób poznawania rzeczywistości”; Stanisławski w „Sieci” zachęca, by nie odwracać się do jej twórczości plecami i nie oceniać jej jedynie przez pryzmat niesprawiedliwego i nieszczęsnego cytatu o „Polakach kolonizatorach”; Giemza, literaturoznawca z KUL, powiada: „niektóre z jej rozwiązań nie są moimi, ale zgadzam się z jej pytaniami”; wielu polityków PiS-u z nagrody się ucieszyło (bo to kolejny dowód siły polskiej literatury i kultury) oraz złożyło gratulacje.

Przeczytaj tekst Szymona Babuchowskiego

GN 42/2019 DODANE 17.10.2019 AKTUALIZACJA 18.11.2019

Przepis na Nobla

Ciekawie skomponowane, intrygujące powieści trafnie diagnozujące naszą kulturę czy dobra promocja za granicą i umiejętne wpasowanie się w oczekiwania czytelników? Gdzie tkwi tajemnica sukcesu Olgi Tokarczuk?  

Do tego chóru dołączam i ja. Opowiadania i powieści noblistki to ciekawa, wciągająca proza. Olga Tokarczuk to wielki literacki talent: warsztat, wyobraźnia, inteligencja, celność i świeżość frazy. A jednak jest w tych książkach coś, co każe mi – chrześcijaninowi, księdzu katolickiemu, teologowi – napisać: nie ma zgody. Na co? Na powrót do pogaństwa. Na cofnięcie się do czasów przed-Chrystusowych, na wymazanie 1053 lat ochrzczonego życia mojej ojczyzny. Jej niepodległej – diabłu, okupantom, kłamstwu, grzechowi, niewoli, wszelakiemu złu Polaków i nie-Polaków – wolności w Chrystusie. A twórczość Tokarczuk to w warstwie ideowej apoteoza neopogaństwa – fascynacja mitami, astrologią, ezoteryką, zdolnościami parapsychologicznymi, wizją politeistyczną, przedchrześcijańską właśnie, poddaną rytmom księżyca i krwi, magii, wizją „naturalnie” pogańską. Wracają bogowie. A z nimi ciemność i przerażenie. Oręż w rękach wielu w walce z kościelną wiarą w Chrystusa. Wiem, co piszę: czytam i oglądam, widzę i słyszę, czuję i myślę.

Benedykt XVI przypominał, że narodowy socjalizm był cofnięciem się przed czasy judeochrześcijańskiego „wyalienowania” do „piękna” pogańskiej, germańskiej „dzikości”, kultury „prawdziwej”, nieżydowskiej. I że marksizm był cofnięciem się przed czasy chrześcijańskiego „wyalienowania” do żydowskiej nauki o nadziei (Mesjaszu), ale fałszywie rozumianej, czyli do jej ateistycznej wydmuszki, z której wyjęto Boga, a w Jego miejsce włożono oświeceniowy rozum (bożka nauki) totalnie wyobcowany z wszelkich metafizycznych powiązań. Jan Paweł II czterdzieści lat temu wołał: „Kościół przyniósł Polsce Chrystusa – to znaczy klucz do zrozumienia tej wielkiej i podstawowej rzeczywistości, jaką jest człowiek. Człowieka bowiem nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa. Czy można odepchnąć to wszystko? Czy można powiedzieć »nie«? Czy można odrzucić Chrystusa i wszystko to, co On wniósł w dzieje człowieka? Oczywiście, że można. Człowiek jest wolny. Człowiek może powiedzieć Bogu nie. Człowiek może powiedzieć Chrystusowi: nie. Ale – pytanie zasadnicze: czy wolno? I w imię czego »wolno«? Jaki argument rozumu, jaką wartość woli i serca można przedłożyć sobie samemu i bliźnim, i rodakom, i Narodowi, ażeby odrzucić, ażeby powiedzieć »nie« temu, czym wszyscy żyliśmy przez tysiąc lat?”.

W imię czego? W imię oszalałej ekologii (jak w filmie „Pokot” według scenariusza Tokarczuk)? W imię magii, Junga? W imię (post)modernistycznego cofnięcia się przed czasy chrześcijańskiego „wyalienowania”? Patronem mojej ojczyzny jest święty Wojciech, zabity 1020 lat temu podczas ewangelizacji pogan. To jest główny nurt naszych dziejów: chcieć Chrystusa i głosić Go nawet za cenę męczeństwa. Czy można odepchnąć i odrzucić to wszystko? Dlatego mocne „tak” dla świetnej współczesnej literatury i mocne „nie” dla obecnej w niej pochwały pogaństwa. Pamiętając, że świetność może być zwodnicza.

Trzydzieści lat temu, u początków mojego pisania, przeczuwałem, co jest istotą owej transakcji, co przydarzyło się Faustowi i Twardowskiemu, co znaczy ten deal. Fragment z wiersza dedykowanego wtedy samemu sobie: „jeśli piszesz/ nie wyprowadzaj zdań ze swojej ciemności/ demony bywają hojne i za wierną służbę płacą nierzadko fontanną złocistego słowa/ choćby rzędy liter mieniły się od znaczeń i pociągały umysł genialnością uchwycenia istoty rzeczy/ nie wierz, zniszcz i zawróć/ nawet za cenę bełkotu czy skrwawionego milczenia”.•

Literaturoznawca z KUL o Noblistce: O Oldze Tokarczuk - bez namaszczenia i bez hejtu