Nowy numer 13/2024 Archiwum

Najważniejsze encykliki społeczne

Rerum novarum (1891) * Quadragesimo anno (1931) * Mater et Magistra (1961) * Pacem in terris (1963) * „Populorum progressio” (1967) * „Laborem exercens” (1981)

Rerum novarum (1891)
Leon XIII pisze pierwszą encyklikę społeczną, o kwestii robotniczej. Rażące dysproporcje majątkowe w ówczesnych społeczeństwach, pogłębiające się w warunkach szybkiego rozwoju gospodarki rynkowej, prowadzą do pogorszenia sytuacji robotników. Papież przeciwstawia się jednak również socjalizmowi, który nie rozwiązuje problemu pokrzywdzonych mas. Własność prywatna wynika z porządku natury. Papież nie zgadza się na przeciwstawianie sobie pracy i kapitału.

Quadragesimo anno (1931)
Pius XI jako pierwszy papież używa nazwy „katolicka nauka społeczna”. Człowiek czerpie tytuł do własno-ści prywatnej z pierwotnego zajęcia rzeczy niczyjej oraz z pracy. Chociaż Bóg przeznaczył dobra naturalne dla całej ludzkości, to żeby spełnić swoje zadanie, muszą najpierw do kogoś należeć. Proponuje też kilka zasad odnowy ustroju społeczno-gospodarczego: po pierwsze zasadę pomocniczości, po drugie solidaryzm społeczny, po trzecie korporacjonizm chrześcijański.

Mater et Magistra (1961)
To encyklika Jana XXIII. Papież nie potępia w niej zwiększonej interwencji państwa w życie społeczne i gospodarcze, ale jednocześnie wyraźnie mówi, że pierwszeństwo ma inicjatywa prywatna i zasada pomocniczości. Tam, gdzie nie ma działalności prywatnej, władza państwowa łatwo zamienia się w tyranię. Jednocześnie papież cieszy się z nowych form zabezpieczeń socjalnych. Doceniając wolny rynek, zaleca, jeśli to konieczne, interwencjonizm państwowy.

Pacem in terris (1963)
Druga encyklika społeczna Jana XXIII traktuje o pokoju między narodami. Papież wzywa przywódców do zaprzestania budowania napięcia, które może przerodzić się w wojnę. Daje też wykład, który można nazwać deklaracją praw człowieka. Sugeruje, że sytuacja wymaga stworzenia międzynarodowej organizacji, która częściowo ograniczałaby suwerenność państw, ale w celu zwiększenia wolności narodów.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy