Mniejsza ilość księży przekłada się w Niemczech, czy Austrii jedynie na mniejszą liczbę mszy w niedzielę. Wierni podczas mszy śpiewają, modlą się na głos (w czym pomagają modlitewniki, dostępne pod każdą ławką), inaczej niż w Polsce, gdzie mruczy się pieśni pod nosem, albo śpiewa "na karpia". Co można zauważyć, to mniejsza ilość wiernych podczas mszy, choć zapełnienie samego kościoła jest podobne u nas i za granicą, zwyczajnie wszyscy są wewnątrz, nie ma dziwnego zwyczaju "uczestnictwa" w mszy 10 metrów za bramą na pogaduchach z kolegami, albo "fajeczce". Nie wiem jak w Austrii i Szwajcarii, ale w Niemcy znane są z zaangażowania świeckich w sprawy instytucjonalne, jak katolickie telefony zaufania, pomoc w hospicjach, czy nawet "katoliccy ratownicy medyczni" - osoby przeszkolone przez Kościół w ramach pomocy medycznej, co dla mnie osobiście było zaskoczeniem. Oprócz tego istnieje funkcja Pastoralreferenten, czyli teologa, który wspiera księży w posłudze nauczania.
Istotna różnica w sposobie zaangażowania polskiego i zachodniego Kościoła widoczna jest na przykładzie sposobów zachęcania rodzin z dziećmi do uczestnictwa w nabożeństwach. Niemiecki i austriacki Kościół organizuje spotkania dla rodzin, gdzie dla dzieci oferuje się wspólne śpiewanie pieśni religijnych, kolorowanki i coś na kształt wczesnoszkolnej katechezy, a w tym czasie rodzice rozmawiają z księdzem lub teologiem na tematy wiary. Osobiście uważam to za lepsze rozwiązanie, niż "przymusowe" roraty, po których dzieci rozlicza się z obrazków, czy naklejek.

Generalnie od zachodniego Kościoła możemy się bardzo dużo nauczyć, jeśli chodzi o budowanie wspólnoty parafialnej. Oczywiście, istnieją obszary, które w Polsce by nie przeszły, jak np. zaangażowanie kobiet jako szafarek Eucharystii, czy brak odpowiedniego stroju u ministrantów i ministrantek, co bulwersuje bardziej "tradycyjnych" Polaków.

Masz rację, ale nadal był to jeszcze Ratzinger z Tybingi, a nie Ratzinger z Ratyzbony, albo mówiąc publikacjami był wciąż jeszcze teologiem z Concilium, a nie z Communio.

Akurat Niemcy doskonale wiedzą, że uchodźcy nie będą zapełniać niszy, ponieważ podejmują oni prace w usługach, a nie w przemyśle.
Aktywność zawodowa uchodźców w Niemczech procentowo niedługo przewyższy aktywność zawodową Polaków w Polsce, więc trudno być tu optymistą.