Bój o „Roja”

Jest bohaterem filmu Jerzego Zalewskiego. Był jednym z żołnierzy wyklętych. Do 1951 r. walczył z ludową władzą. 60 lat później TVP toczy zacięty bój z twórcami filmu o „Roju”, by nie doszło do jego premiery.

Zdjęcia z planu filmowego. Oddziały KBW palą zabudowania gospodarcze, w których ukrywali się żołnierze „Roja”
przemysław czyżewski

Mimo że film „Historia »Roja«, czyli w ziemi lepiej słychać” jest prawie gotowy, a jego przedpremierowe pokazy, z konieczności z kopii roboczej, miały już miejsce w kilku miastach Polski, zabrakło środków na postprodukcję, chociaż w budżecie filmu zostały przewidziane.

Film z przypadku

Jak to możliwe, że telewizji nie zależy, by film trafił do widzów. Tym bardziej że w produkcję włożyła już 4 mln zł. Czy telewizja publiczna naprawdę cierpi na nadmiar ambitnych produkcji? Takich, które podejmują temat białych plam naszej historii i w których żołnierzy antykomunistycznego podziemia nie przedstawiano by jako bandytów. Podczas gdy produkcja starych i nowych seriali czy telenowel kwitnie w najlepsze, realizacja filmu o bohaterze antykomunistycznego podziemia właściwie od samego początku natrafia na przeszkody. Jerzy Zalewski, reżyser „Historii »Roja«” uważa, że film powstał dzięki przypadkowi, bo ekipa Piotra Farfała, który na krótko objął rządy w TVP, potraktowała ten temat misyjnie.

Idea filmu fabularnego o „Roju” zrodziła się w czasie realizacji przez Zalewskiego filmu dokumentalnego „Kadry – film o żołnie-rzach Narodowych Sił Zbrojnych”. Powstał on na bazie unikatowych nagrań rozmów z żołnierzami wyklętymi zrealizowanych przez Jana Białostockiego, wnuka pierwszego dowódcy Narodowych Sił Zbrojnych – Ignacego Oziewicza. Te materiały stały się później podstawą projektu serii filmów dokumentalnych o żołnierzach wyklętych, w tym „Elegii na śmierć »Roja«”. Postać „Roja” wydawała się Zalewskiemu najbardziej aktualna dla młodych widzów – to młody człowiek, który łączy w sobie bunt młodości z wiernością zasadom: Bóg, Honor, Ojczyzna.