Józef wsuwa obrączkę na palec Maryi, a stojący pośrodku kapłan im błogosławi. Zaślubiny odbywają się na podwyższeniu symbolizującym prezbiterium kościoła, a anioły rozciągają nad małżonkami girlandę kwiatów. Pozostałe uświetniają uroczystość śpiewem i muzyką.
Johann Friedrich Overbeck Zaślubiny Marii Panny olej na płótnie, 1834–1836 Muzeum Narodowe, Poznań
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że mamy do czynienia z kolejnym szesnastowiecznym obrazem Rafaela lub Perugina. Kompozycja, tematyka, sposób malowania – wszystko do złudzenia przypomina dzieła mistrzów renesansu. A jednak jest to obraz powstały setki lat po zakończeniu tej epoki.
Autor tego dzieła, Johann Friedrich Overbeck (1789–1869), niemiecki artysta mieszkający w Rzymie, nie ograniczał się do formalnego naśladownictwa mistrzów renesansu. Był współzałożycielem Bractwa św. Łukasza, które potem przekształciło się w organizację nazareńczyków – stowarzyszenie malarzy nie tylko podejmujących w swej twórczości tematykę religijną, ale także starających się prowadzić kontemplacyjny, zbliżony do zakonnego tryb życia.
Podobnie jak wielu artystów w przeszłości, również Overbeck namalował św. Józefa z ukwieconą gałązką lilii w ręce. To nawiązanie do legendy opisanej przez jeden z apokryfów (pism opowiadających o wydarzeniach biblijnych, nieuznanych jednak przez Kościół za wiarygodne i natchnione). Według tej legendy kapłani w Judei szukali godnego małżonka i opiekuna dla Maryi, prosząc Boga o wskazanie właściwego kandydata. Każdemu z ubiegających się o rękę Maryi mężczyzn wręczyli suchą gałązkę. Wśród nich stał także św. Józef. Trzymana przez niego gałązka w sposób cudowny zakwitła. Odczytano to jako znak z nieba.
Obraz znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu. Trafił tam wraz z cenną kolekcją malarstwa zgromadzoną przez hrabiego Atanazego Raczyńskiego (1788–1874), polskiego arystokraty, który był dyplomatą w państwie pruskim i wielkim znawcą sztuki.
Dostępna jest część treści. Chcesz więcej?
Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.