Obraz pokazuje kolejne, następujące po sobie sceny wystawienia na próbę Abrahama, zawarte w Księdze Rodzaju (Rdz 22,1-19). Bóg postanowił sprawdzić lojalność patriarchy, nakazując mu złożyć ofiarę z jego jedynego syna Izaaka. Zrozpaczony Abraham postanowił wypełnić nakaz Boga.
Alessandro Allori Ofiarowanie Izaaka olej na desce, 1601 Galeria Uffizi, Florencja
Oglądanie obrazu rozpoczynamy z lewej strony kompozycji. Abraham z Izaakiem i sługami wyruszają z domu. Patriarcha nie powiedział synowi, że musi go złożyć w ofierze, wyprawa nikomu poza Abrahamem nie wydaje się więc dramatyczna. W lewym dolnym rogu widzimy, jak Izaak spokojnie, pod nadzorem ojca, zbiera chrust na rozpalenie stosu ofiarnego, a słudzy śpią obok osła obładowanego prowiantem.
Na dole w centralnej części obrazu ojciec i syn, już sami, rozpoczynają wędrówkę na wzgórze Moria. Izaak niesie drewno, a Abraham zapaloną pochodnię. „Izaak odezwał się do swego ojca Abrahama: »Ojcze mój!«. A gdy ten rzekł: »Oto jestem, mój synu« – zapytał: »Oto ogień i drwa, a gdzież jest jagnię na całopalenie?« Abraham odpowiedział: »Bóg upatrzy sobie jagnię na całopalenie, synu mój«. I szli obydwaj dalej” – czytamy w Księdze Rodzaju (22,7-8).
Powyżej rozgrywa się kulminacyjna scena. Izaak jest już skrępowany i umieszczony na ołtarzu, a Abraham trzyma w ręce nóż. Oto jednak nadchodzi niespodziewany ratunek z nieba. Pojawia się anioł, który nakazuje Abrahamowi odłożyć nóż i rozwiązać syna. W prawym górnym rogu znajduje się zakończenie opowieści. Anioł pokazuje Abrahamowi zaplątanego w zarośla barana, polecając złożyć go w ofierze. Izaak, klęcząc, dziękuje Bogu za ocalenie. Za chwilę Abraham usłyszy słowa anioła, zapisane w Księdze Rodzaju: „Przysięgam na siebie, wyrocznia Pana, że ponieważ uczyniłeś to, a nie oszczędziłeś syna twego jedynego, będę ci błogosławił i dam ci potomstwo tak liczne jak gwiazdy na niebie i jak ziarnka piasku na wybrzeżu morza…” (22,16-17).
Dostępna jest część treści. Chcesz więcej?
Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.