Nabożeństwo do Bożego Miłosierdzia jest najbardziej dynamicznie rozwijającą się formą obrzędu religijnego w Kościele, a „Dzienniczek” siostry Faustyny stał się najczęściej tłumaczoną polską książką. Nie ma już chyba kraju, w którym nie byłoby obrazu Jezusa Miłosiernego ze słowami: „Jezu, ufam Tobie” w lokalnym języku, a koronkę odmawia się w najodleglejszych zakątkach świata. Dowodzą tego zdjęcia przysyłane przez misjonarzy do Łagiewnik. Na maleńkiej wyspie na Oceanie Indyjskim, gdzie nie dotarła jeszcze cywilizacja, ludzie okryci liśćmi trzymają w rękach różaniec i odmawiają Koronkę do Bożego Miłosierdzia w swoim języku. Z wyprawy na Filipiny wspominam moment, gdy w jednym z banków w Manili próbowałam wymienić pieniądze, kiedy urzędniczka grzecznie mnie przeprosiła i… całe biuro zaczęło odmawiać koronkę. Była 15.00. Koronkę można tam usłyszeć w radiu i telewizji, w centrach handlowych i na promach, gdzie nadawana jest przez głośniki. – Na Filipinach modlitwa koronką w miejscach publicznych jest czymś zupełnie naturalnym – opowiadała Elżbieta Chodźko-Zajko. Jako świecka misjonarka pracowała z mężem na wyspie Mindanao, gdzie marianie głoszą orędzie o  Bożym Miłosierdziu. Właśnie dzięki marianom przesłanie to udało się rozpowszechnić na wszystkich kontynentach.

Misja ks. Jarzębowskiego

Pierwszym kapłanem w długim ciągu marianów, którzy stali się apostołami Bożego miłosierdzia, był ks. Józef Jarzębowski. Gdy wybuchła II wojna światowa, dotarł z Warszawy do Wilna, gdzie spotkał ks. Michała Sopoćkę, spowiednika i kierownika duchowego siostry Faustyny, a także kontynuatora jej misji. Otrzymał od niego traktat teologiczny uzasadniający konieczność wprowadzenia do kalendarza liturgicznego święta Miłosierdzia Bożego. Ksiądz Sopoćko, zachęcony przez prymasa Augusta Hlonda, napisał tę pracę i wydał ją w konspiracyjnych warunkach w nakładzie 500 egzemplarzy. Na pożegnanie poradził marianinowi, by ilekroć będzie w potrzebie, odwoływał się do Jezusa Miłosiernego. Zakonnik posłuchał go i cudem wydostał się z okupowanej przez Sowietów Litwy. Jechał przez całą Rosję i Daleki Wschód z nieważną wizą japońską w paszporcie. Wreszcie udało mu się dotrzeć do Stanów Zjednoczonych. Znalazł się w Stockbridge w stanie Massachusetts, które szybko stało się światowym centrum szerzenia Bożego miłosierdzia. Stamtąd przesłanie to zawędrowało do Korei Południowej, Brazylii, Argentyny, Kamerunu i wielu innych krajów. Oblicza się, że w ciągu pół wieku w Stockbridge wydrukowano ok. 14 mln różnych książek, broszur i obrazków z modlitwami wzywającymi Bożego miłosierdzia. Dzięki ks. Serafinowi Michalence, który przemycił kliszę z „Dzienniczkiem” siostry Faustyny do Rzymu, a potem zawiózł tekst do Stockbridge, ukazało się tam pierwsze wydanie „Dzienniczka” w języku polskim. W 1986 r. Amerykanie przetłumaczyli go na język angielski, dzięki czemu stał się znany w całym świecie anglojęzycznym. W Anglii powstał i do dziś działa mariański Apostolat Miłosierdzia. W 1996 roku „Dzienniczek” przetłumaczono na język hiszpański, co doprowadziło do wielkiego rozwoju kultu w wielu krajach hiszpańskojęzycznych. Pracujący w Boliwii misjonarz mówi, że nie ma tam kościoła, w którym nie byłoby obrazu z napisem „Jezu, ufam Tobie”, a koronka jest jedną z najpopularniejszych modlitw w najbardziej odległych wioskach w Andach. Tylko w USA do Apostolskiego Ruchu Bożego Miłosierdzia należy prawie milion osób. Stowarzyszenie Pomocników Mariańskich szerzy ten kult w krajach misyjnych, rozsyłając książki, ulotki, obrazy z wizerunkiem Jezusa Miłosiernego. W swej misji wykorzystuje też najnowsze technologie, promując Boże miłosierdzie w sieci.

Kult się szerzy

Marianów uznaje się za propagatorów Bożego miłosierdzia przez działalność wydawniczą. Pallotynów natomiast można uznać za krzewicieli kultu od strony doktrynalnej. Założyli oni ośrodek apostolstwa nie tylko w Dolinie Miłosierdzia w Częstochowie, ale również we Francji, co przyczyniło się do rozwoju kultu w krajach francuskojęzycznych. Ważną rolę odegrał tu ks. Franciszka Cegiełka, więzień obozów w Sachsenhausen i Dachau. To właśnie tam poznał Koronkę do Miłosierdzia Bożego. Był też przekonany, że to siostra Faustyna wyprosiła mu powrót do zdrowia i cudowne ocalenie. Podobne doświadczenia mieli też inni pallotyńscy więźniowie obozów koncentracyjnych, dlatego gdy w 1946 roku ich francuska delegatura została przekształcona w regię, doprowadzili do nadania jej tytułu „Miłosierdzia Bożego”. Właśnie pallotyni związani z Francją odegrali ważną rolę w kształtowaniu się teologicznych podstaw kultu Bożego Miłosierdzia. Dla jego potrzeb utworzyli Apostolat Miłosierdzia w Osny i zorganizowali tam centrum tego kultu. Już w latach 50. XX wieku zaczęli też gromadzić materiały związane z życiem i duchowością siostry Faustyny, z myślą o ewentualnym procesie beatyfikacyjnym.

Amerykańscy żołnierze otrzymane w Narodowym Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Stockbrige obrazki Jezusa Miłosiernego zabrali ze sobą na Daleki Wschód. Szukający w USA lepszego życia i źródeł dochodu emigranci z różnych zakątków świata wysyłali pozostawionym w ojczyźnie bliskim nie tylko zarobione pieniądze, lecz także materiały dotyczące Bożego miłosierdzia. – W 1958 roku, kiedy istniał zakaz rozpowszechniania „Dzienniczka”, Filipińczycy dostawali z USA ulotki z obrazem Jezusa Miłosiernego i opisem objawienia. W obiegu były też kopie książeczki z koronką – mówił mi ks. Josefino Ramirez, odpowiedzialny za filipińskie ośrodki Apostolatu Miłosierdzia.

Do rozpowszechnienia tego kultu przyczynili się również misjonarze. Bez Jezusa Miłosiernego pracy na misjach nie wyobrażał sobie ks. Stanisław Urbaniak. Jest jedynym polskim misjonarzem, który przeżył w Rwandzie sto dni ludobójstwa. Trzy lata przed tą tragedią powiesił w kościele w Ruhango obraz Jezusa Miłosiernego i – jak opowiadał – wszystko, co się później wydarzyło, było konsekwencją tego gestu. Na terenie parafii nikt nie zginął, a ludzie z grupy modlitewnej, do której należeli zarówno Hutu, jak i prześladowani Tutsi, pomagali potrzebującym. Po ludobójstwie powstało tam centrum Jezusa Miłosiernego z wieczystą adoracją, które jest miejscem pojednania i przebaczenia. Dokonało się tam wiele uzdrowień. Na Święto Miłosierdzia przybywa w to miejsce ponad 60 tys. ludzi z okolicznych krajów.

Jezus spełnia obietnice

Święto Miłosierdzia Bożego jest bardzo uroczyście obchodzone w sanktuarium w Atoku. Ksiądz Franciszek Filipiec, który jest tu rektorem, opowiada, że tego dnia z czterech stron Kamerunu przybywają piesze pielgrzymki. Święto ogłaszają tam-tamy, nawołując rytmicznie: „Chodźcie tu, Bóg jest miłosierny”. W czasie prowadzonej po powstaniu sanktuarium ewangelizacji w wielu domach wieszano krzyże i obrazy Jezusa, a ściągano amulety. Wszystkie wioski diecezji zostały zawierzone Bożemu Miłosierdziu. Ludzie mówili: przyszli księża, a uciekli czarownicy. Misjonarz opowiada, że na jego oczach spełniają się obietnice Chrystusa, który zapowiedział s. Faustynie, że ten, kto ufa Jego miłosierdziu, nie umrze bez pojednania.

Podobne świadectwo słyszałam w Manili od ks. Mariusza Jarząbka. Marianin jechał taksówką, gdy ujrzał, że idący skrajem chodnika mężczyzna upadł. Kazał zatrzymać samochód i podszedł do leżącego. Ten, widząc koloratkę, poprosił o spowiedź. Po chwili umarł. Okazało się, że był on znanym propagatorem pierwszych piątków miesiąca i kultu Jezusa Miłosiernego. Następnego dnia filipińskie gazety pisały, że „Bóg przysłał misjonarza z Polski, by ten, który był Apostołem Bożego Miłosierdzia, nie umarł bez pojednania”.