Szkodliwe treści

Niekontrolowane używanie internetu przez dziecko może skutkować zetknięciem się z niepożądanymi treściami, mającymi negatywny wpływ na jego psychikę i zachowania. Jeśli trafi na strony z pornografią, może to ukształtować w nim wypaczony obraz miłości i prowadzić do uzależnień. Równie szkodliwe są strony prezentujące czy pochwalające przemoc, a także tzw. patostream, czyli transmisje zachowań będących dewiacjami społecznymi, np. libacji alkoholowych. Kontakt z takimi treściami może spowodować, że dziecko zacznie postrzegać podobne zachowania jako normę. Szczególnie niebezpieczne dla psychiki młodego człowieka są treści nawołujące do autodestrukcji, w tym samookaleczeń, głodzenia się, zażywania szkodliwych substancji czy nawet samobójstwa. Również niektóre wyzwania, tzw. challenge, z którymi stykają się dzieci w internecie, mogą być skrajnie niebezpieczne (np. wypicie w krótkim czasie jak największej ilości alkoholu, połknięcie dużej ilości lekarstw, selfie na najwyższej konstrukcji w mieście).

Konieczna jest więc kontrola treści, z którymi stykają się nasze dzieci w internecie. Najmłodsi powinni korzystać z sieci wyłącznie pod okiem rodziców, surfowanie przez starszych powinno być wspierane rozmową o zagrożeniach. Przydatne mogą okazać się rozmaite aplikacje kontroli rodzicielskiej, nie zastąpią one jednak uważnego kontaktu z dzieckiem, który jest najważniejszym działaniem profilaktycznym.

Nadużywanie internetu

Zagrożenie to jest najpowszechniejszym problemem w kontekście korzystania z sieci przez młodych ludzi. Często też otwiera ich na inne zagrożenia. Wskazania towarzystw pediatrycznych czy psychologicznych mówią o maksymalnie trzech godzinach dziennie przed ekranem dla nastolatka w wieku 13–18; dla młodszych dzieci czas ten powinien być znacznie krótszy. Zbyt długie przebywanie w sieci może prowadzić do uzależnień, m.in. od gier, pornografii czy mediów społecznościowych. Sprzyja depresji, powoduje zaburzenia rozwojowe, zaburzenia uwagi, problemy emocjonalne, osłabia zdolność budowania relacji. Bywa przyczyną wad wzroku, otyłości, wad postawy.

Aby zapobiec podobnym sytuacjom, należy ustalić z dzieckiem jasne zasady korzystania z internetu. Najlepiej umówić się na określony limit czasu spędzanego w sieci oraz określić sytuacje, w których jest to niedozwolone (np. przed snem, w nocy czy podczas posiłków). Trzeba pamiętać, że dziecko przejmuje model zachowań rodzica – jeśli sami spędzamy większość życia w internecie, trudno nam będzie przekonać je, że jest to niezdrowe.

Działania przemocowe

Nasze dziecko może się zetknąć w sieci z przemocowymi działaniami, które będą w nie wymierzone bezpośrednio. Mogą one przybierać różne formy: od trollowania, czyli nieprzyjaznych zachowań przejawiających się np. w złośliwych czy obraźliwych komentarzach, przez cyberstalking, czyli dręczenie konkretnej osoby (np. wysyłanie niechcianych wiadomości czy prezentów, podszywanie się pod kogoś, publikowanie w sieci kompromitujących materiałów), aż po rozmaite formy uwodzenia (tzw. child grooming). Bywa, że dzieci stają się ofiarami sekstingu – namówione do wysłaniaswoich roznegliżowanych zdjęć czy filmów, są później szantażowane i zmuszane do przesłania kolejnych materiałów lub poddania się aktom seksualnym. Uwodzenie zaczyna się zwykle od „zaprzyjaźniania się” z ofiarą przez serwisy społecznościowe, następnie agresor stopniowo „oswaja” dziecko z treściami mającymi związek z seksem, by przez techniki manipulacyjne nakłonić je do zachowań o charakterze seksualnym. Uwodzenie dzieci w internecie jest przestępstwem.

Ważną formą przeciwdziałania tego typu zagrożeniom jest rozmowa z dzieckiem na ich temat. Dzieci muszą wiedzieć, że nie należy publikować prywatnych informacji o sobie ani dodawać do grona znajomych osób, których nie znają. Rodzice nie powinni też zgadzać się na korzystanie przez najmłodsze dzieci z serwisów społecznościowych (wiele z nich ma zresztą w swoich regulaminach zapis, że są dostępne od 15. czy 16. roku życia). A przede wszystkim powinni spędzać z dzieckiem jak najwięcej czasu, zadbać o zaspokojenie jego potrzeby bliskości, wzmacniać jego poczucie własnej wartości. To zdecydowanie zmniejsza prawdopodobieństwo stania się ofiarą przemocy.