Wydawnictwo Jedność przyzwyczaiło nas do pięknie wydanych albumów. Teraz jednak mamy do czynienia z książką wyjątkową. Alfredo Tradigo, włoski historyk sztuki i dziennikarz, omawia ponad czterysta ikon posegregowanych według poszczególnych schematów. Przejrzysty układ albumu pozwala czytelnikowi na poznanie niezwykłego bogactwa bodaj wszystkich wariantów przedstawień umieszczanych na ikonach. W dodatku poszczególne obrazy są opatrzone krótkimi komentarzami, tłumaczącymi znaczenie konkretnych symboli. Pozwala to na błyskawiczną naukę czytania języka ikon.

Autor stara się wyjaśnić także rolę ikon w teologii i duchowości prawosławnej: „Drewniana deska pokryta gipsem, klejem i płótnem, farby uzyskane z roślinnych i mineralnych pigmentów, woda i białko jajka, złoto płatkowe – wszystkie te elementy mają określone znaczenie religijne, stanowią część rytu, między naturą a łaską. Bóg staje się człowiekiem – staje się ikoną – aby człowiek mógł stać się obrazem Boga”. Na motto książki Tradigo wybrał myśl Siergieja Bułgakowa (1871–1944), wybitnego teologa prawosławnego: „Aby ikona była namalowana zgodnie z jej prawdziwą naturą, jej autor musi łączyć w sobie przymioty artysty i dary teologa kontemplatyka. Sama sztuka nie jest zdolna do stworzenia ikony, podobnie jak sama teologia, ponieważ objawienie ikoniczne przerasta je obie”.

Bardzo ważne jest także ukazanie przez Tradigo znaczenia ikony w liturgii prawosławnej i kulturze. Pozwala to na przykład na zrozumienie roli ikonostasu we wnętrzach cerkwi: „W czasie sprawowania Boskiej Liturgii wierny prawosławny ma przed oczami ikonostas – ścianę z ikonami, za którą celebrans konsekruje chleb i wino – będący prawdziwą summą myśli teologicznej i percepcji wzrokowej w chrześcijaństwie prawosławnym. Ściana z ikon tylko pozornie zasłania, w rzeczywistości jednak szeroko otwiera okno na Tajemnicę, czyni ją widzialną i namacalną poprzez formy i kolory, łącząc w bardzo oryginalnej syntezie wzrokową percepcję i teologię światła”.

Leszek Śliwa