Puste miejsca
Program na antenie religia.tv, który powstaje we współpracy z GN. Oglądaj w niedzielę o godz. 15.30. Rozmowę prowadzi Maciej Gajek. Gościem kolejnego odcinka będzie Michael Berenbaum.
Maciej Gajek: Nieobecność obecności i obecność nieobecności. Piękna metafora. Czego dotyczy?
Michael Berenbaum: – To jest metafora, która określa sytuację, z którą Żydzi i Polacy muszą sobie poradzić dziś w Polsce. Nieobecność obecności oznacza, że nie ma tu Żydów w tej skali, w jakiej byli obecni. Obecność nieobecności oznacza, że w zamian macie pustkę. Ale to nie jest polski problem, tylko problem każdego, kto doznał wielkiej straty.
Przykład w małej skali: jestem żydem tradycjonalistą. Mój ojciec siadał do posiłku u szczytu stołu. W pierwszy piątek po jego śmierci puste siedzenie wydawało się o wiele większe, niż gdy siedział na nim mój ojciec. To miejsce u szczytu stołu urosło tak bardzo, że nie byliśmy w stanie jeść. Jego nieobecność była tak wszechogarniająca.
Przykład w wielkiej skali: jak wyjaśnić, co się stało 11 września 2001 roku bez zrozumienia, że tam jest pustka po bliźniaczych wieżach. Każda kultura, każdy człowiek muszą się zmagać z jakąś dużą stratą. To jak bóle fantomowe po amputacji ręki. Nadal ją czujesz, nadal jej szukasz.
Dostępna jest część treści. Chcesz więcej?
Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.