Uwagę przyciągają krótkie, reklamowe hasła: „Medytuj. W domu, w dogodnym czasie. Temat wybierasz sam”; albo: „Pomagamy zrobić krok w głąb każdemu, niezależnie od miejsca, w którym jest”. Gdy rozwijamy kolejne zakładki, odkrywamy treści, które mogą stanowić pomoc w pogłębieniu życia duchowego. W sieci istnieje wiele miejsc, w których możemy poznać na przykład metodę medytacji ignacjańskiej. Przyjrzyjmy się trzem z nich: medytujslowo.pl; poglebiarka.pl; modlitwawdrodze.pl. Na początek jednak wyjaśnijmy, czym jest medytacja.

Sztuka dojrzałego życia

Medytacja jest „próbą poszukiwania odpowiedzi na pytania dotyczące sensu życia, śmierci, wieczności” – pisze ojciec Stanisław Biel SJ w artykule dostępnym na stronie medytujslowo.pl. „Zazwyczaj bazuje na Biblii, tekstach liturgicznych czy pismach mistrzów duchowych. Nie ogranicza się jedynie do myśli, ale pobudza również wyobraźnię, uczucia, pragnienia” – kontynuuje jezuita, zaznaczając, że pragnienie medytacji jest dzisiaj bardzo głębokie. Powód? W zabieganym świecie, w którym ilość atakujących nas bodźców jest ogromna, poszukujemy skupienia i spokoju. Mimo dostrzegalnego kryzysu religii potrzeba duchowości jest ogromna. Chęć zatrzymania się, wejścia w głąb siebie, poszukiwania duchowego kompasu, który pomoże nam spoglądać na życie z innej, głębszej perspektywy, jest bardziej powszechna, niż się wydaje. „Również doświadczenie płytkości i powierzchowności życia skłania do medytacji. Wielu ludzi widzi w niej coś ze sztuki dojrzałego życia” – pisze o. Biel. Jak zatem zbliżyć się do tego doświadczenia?

Z pomocą przychodzą portale, które propagują metodę modlitwy opartą na doświadczeniu św. Ignacego. Medytujslowo.pl jest wśród nich najmłodszy. Pomysł zrodził się tuż po zakończeniu Roku Ignacjańskiego, 31 lipca 2022 roku, we Wspólnotach Życia Chrześcijańskiego – katolickim stowarzyszeniu wyrosłym z Sodalicji Mariańskich. – Nasz charyzmat jest oparty na trzech filarach: duchowość, wspólnota i misja – mówi Barbara Wielgus z Gdańska, od lat związana ze wspólnotą. – Dążymy do tego, co proponował św. Ignacy, czyli do kontemplatywności w działaniu. Od lat rozeznawaliśmy, w jaki sposób możemy promować duchowość ignacjańską, towarzyszyliśmy też osobom, które odbywały Ćwiczenia Duchowe w domach rekolekcyjnych. Mieliśmy jednak świadomość, że propozycja ta skierowana jest do stosunkowo wąskiej grupy ludzi, więc chcieliśmy ją rozszerzyć – dodaje.

W ten sposób zrodził się pomysł rekolekcji przeżywanych w życiu codziennym. Pomysł był prosty – chodziło o czterotygodniowe rekolekcje, które nie zaburzają rytmu codzienności. Uczestnik każdego dnia znajdował czas na przygotowanie medytacji i na modlitwę, mniej więcej 45 minut. Raz w tygodniu spotykał się z osobą towarzyszącą, by podzielić się tym, co przeżywał na indywidualnej modlitwie. Wiele osób musiało jednak z różnych powodów przerwać rekolekcje, trudne okazało się też dojeżdżanie na spotkanie z kierownikiem. Postanowiono więc wykorzystać internet.

Nowość „na rynku”

W internecie dostępnych jest mnóstwo dobrych konferencji poświęconych samej metodzie, przygotowaniu medytacji, jak również konkretnych, tematycznych wprowadzeń do modlitwy w duchu św. Ignacego – zarówno w wersji audio (filmy), jak i tekstowej. Na czym polega nowość, którą proponuje portal medytujslowo.pl? – Pewnym przełomem była wizyta ojca generała Arturo Sosy – mówi pani Barbara. –Bardzo mocno podkreślał on, że bez towarzyszenia duchowego nie sposób mówić o Ćwiczeniach Duchowych.

W ten sposób wspólnota zaczęła tworzyć portal, w którego ramach proponuje przeżycie rekolekcji indywidualnych w życiu codziennym, w momencie dogodnym dla uczestnika. Największa nowość to możliwość rozmowy on-line z towarzyszem duchowym. Jest to osoba, która ma doświadczenie takiej posługi w domach rekolekcyjnych, a jej kompetencje zostały potwierdzone przez ojców jezuitów, którzy aktywnie włączają się w prowadzenie rekolekcji i działanie portalu.

Dostosowane do życia

„Jak żyć? Czyli szukać i znajdować Boga we wszystkim”. „Pokój mój daję wam”. „Ujrzeć wszystko na nowo w Chrystusie”. To tylko niektóre z zaproponowanych serii rekolekcji, znajdujących się na wspomnianym portalu. W zależności od sytuacji życiowej, w której się znajdujemy, możemy wybrać odpowiadający nam temat. W zakładce Q&A (odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania) możemy znaleźć szereg wskazówek dotyczących rozproszeń na modlitwie, a także tego, co robić, gdy podczas medytacji zasypiamy.

Celem jest dotarcie do jak najszerszego grona odbiorców, nie tylko tych, którzy znają duchowość ignacjańską. – Chcemy także trafić do osób, którym medytacja kojarzy się z czymś niechrześcijańskim, i odczarować to słowo – mówi Barbara. – W medytacji chodzi o spotkanie z Kimś Innym, a nie tylko o wyciszenie i wejście w głąb siebie. Medytacja jako metoda modlitwy to narzędzie, którym posługiwać może się każdy – dodaje.

Dla pragnących wspólnoty

Na drogę medytacji ignacjańskiej pomaga też wejść portal poglebiarka.pl. Czytamy na stronie, że początkowo był to jedynie projekt internetowy, wymyślony przez Daniela Wojdę, wówczas kleryka odbywającego formację w zakonie jezuitów. Wszystko zaczęło się w 2015 roku. Wówczas powstał kanał na YouTube, na którym transmitowano na żywo medytacje Pisma Świętego. Następnie wokół inicjatywy zawiązała się grupa osób, które zapragnęły spotykać się regularnie. Dzisiaj, jak czytamy, ponad 100 grup dzielenia spotyka się w 12 miastach Polski. Mapa, którą możemy zobaczyć na portalu, wygląda imponująco – jest „naszpikowana” wspólnotami, istniejącymi także poza granicami kraju.

Mocne strony Pogłębiarki? Dobrze działająca aplikacja, z której codziennie korzysta ok. 5000 osób. Ciągła lektura jednej księgi biblijnej – w tym roku jest to Ewangelia według św. Marka. Liczne projekty, które nie są związane bezpośrednio z samą medytacją – interesujące podcasty, rozmowy z ciekawymi ludźmi dotyczące życia duchowego, ale także aktualnych problemów, z którymi boryka się Kościół. Są również „Przestrzeń dla kobiet” i „Przestrzeń dla mężczyzn”.

Dla zabieganych

Pomocą w medytacji służą także portal i aplikacja „Modlitwa w drodze”, istniejące od 2010 roku. Inspiracją do ich powstania był pomysł brytyjskich jezuitów, którzy stworzyli podobny projekt – „Pray as you go”. Wydaje się, że to propozycja skierowana do tych, którzy nie potrafią wykroić w swoim grafiku zbyt wiele czasu na modlitwę, ludzi zabieganych, pragnących jednak żyć słowem Bożym. – Często sięgają do niej uczestnicy rekolekcji, którzy stają się słuchaczami „Modlitwy w drodze” jako metody podtrzymywania więzi z duchowością ignacjańską – mówi odpowiedzialny za projekt ojciec Wojciech Morański, jezuita. – Dostajemy wiele świadectw osób, które słuchają rozważań, część z nich dostępna jest na naszej stronie. Codziennie z aplikacji korzysta ok. 25 000 osób, a w okresie Adwentu, Wielkiego Postu czy w październiku obserwujemy wzmożoną aktywność – dodaje.

Codziennie publikowane jest około dziesięciominutowe rozważanie – lektura Ewangelii z dnia, krótki komentarz, a także pomocnicze pytania pomagające odnieść usłyszane słowo do codziennego życia. Wszystko na tle łagodnej muzyki, pomagającej przyswoić usłyszane treści.

Podobnie jak na Pogłębiarce znajdujemy tutaj wiele interesujących treści niezwiązanych z medytacją. W zakładce „modlitewnik” natrafiamy na Różaniec i koronkę, obie w wersji śpiewanej i recytowanej, a także na codzienny rachunek sumienia czy, co ciekawe, tradycyjne pieśni w nowej aranżacji muzycznej (np. „Chwalcie łąki umajone” czy „Krzyżu Święty”). Możemy też wysłuchać życiorysów świętych. Jedną z ciekawszych propozycji są rekolekcje dla rodziców, którzy chcą pomóc swoim dzieciom w przygotowaniu do I Komunii Świętej. Wszystko to stanowi dobre uzupełnienie dla głębokich, medytacyjnych treści proponowanych przez autorów.

Na progu spotkania

Wszystkie trzy portale zawierają cenne treści. Ważne jest to, że żaden z nich nie skupia uwagi na samym sobie. Każdy inspiruje, odsyła w głąb, prowadzi do pogłębienia życia modlitwy, a także, w wielu wypadkach, do wspólnoty – odnalezienia ludzi, którzy podzielają ten sam system wartości i spojrzenie na świat. Proponowane treści podprowadzają pod próg najważniejszego doświadczenia chrześcijańskiego – spotkania z Bogiem na modlitwie. Bez niego wiara pozostaje zbiorem abstrakcyjnych prawd, które z trudem przekładamy na życie. A medytacja, którą możemy poznać przy towarzyszeniu osoby prowadzącej, może dać przedsmak tego, co w pełni dostępne jest w ramach rekolekcji ignacjańskich. One – ze względu na warunki: odejście od świata i wyciszenie – pozostają uprzywilejowanym miejscem spotkania i poznania Jezusa.•