Jezuita kard. Adam Kozłowiecki, wraz z 24 współbraćmi, przeszedł podczas II wojny światowej przez więzienia w Krakowie na Montelupich i w Wiśniczu. Następnie przebywał w obozach koncentracyjnych w Auschwitz i Dachau.

Na podstawie sześcioletnich bolesnych doświadczeń powstała książka–świadectwo Ucisk i strapienie. Autor, pisząc o trudnym obozowym życiu, kładzie nacisk na dobro, którego doznał od współwięźniów. To ono dawało siłę do przeżycia obozu. Kozłowiecki z dystansem opisuje nawet chwile tragiczne.

Przedstawia też sylwetki niektórych polskich jezuitów więzionych w obozach. Lektura daje czytelnikowi jasny i prawdziwy ogląd rzeczywistości niemieckich obozów i ukazuje siłę ducha płynącą z wiary.