Przygoda ze studiami w Polsce dla każdego z nich zaczęła się inaczej. Różnymi drogami dotarli do fundacji. Najczęściej dzięki polskim kapłanom, pracującym w krajach byłego ZSRR, lub dzięki rodzinie czy znajomym z Polski. Jeśli pozytywnie przeszli kurs przygotowawczy i egzamin końcowy, Fundacja Jana Pawła II udziela im stypendium na wybrane studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

(Nie)możliwe marzenia
Nowoczesny budynek w centrum Lublina. Tutaj toczy się duża część ich życia w przerwach między zajęciami na uczelni. Spotykam się z Jurijem, Olgą, Besikiem, Pawłem i innymi stypendystami Fundacji Jana Pawła II. Chcą wykorzystać każdą chwilę, by nauczyć się więcej, więcej zrozumieć, jakby na zapas przygotować się do tego wszystkiego, co będą robić potem. O każdym z nich można powiedzieć, że jest niespokojnym duchem szukającym swego miejsca w życiu i niezadowalającym się półśrodkami. Dzięki papieskiej fundacji możliwe staje się realizowanie marzeń.

– Nie mówię dobrze po polsku – podkreśla Besik. – Jakby pani czegoś nie zrozumiała, to proszę mi przerwać. Nie przerywam – rozumiem wszystko. Besik przyjechał z Gruzji dwa miesiące temu. Polski jest siódmym językiem którego się uczy. Po studiach chce wrócić do Gruzji. – Czekają tam na mnie. U nas jest ponad 100 tysięcy katolików i niemal w ogóle nie ma wykształconych teologów. To trzeba zmienić – mówi.

Zaczął w Gruzji, w Instytucie Teologicznym, którego współzałożycielem i wicerektorem jest były stypendysta Fundacji Jana Pawła II Waża Wardidze. On był pierwszym Gruzinem, za którego studia zapłaciła fundacja. Kiedy w 1993 roku jechał na studia do Polski, jego ojciec pytał: „Synu, a co ta teologia? Będziesz miał z tego chleb?”. Dziś Waża za pośrednictwem fundacji przysyła na studia najzdolniejszego ze swoich studentów, Besika.

Olga będzie pedagogiem na Litwie. W tym roku kończy studia i wychodzi za mąż. Narzeczonego poznała właśnie dzięki fundacji. Był również stypendystą, a dziś pracuje w Wilnie. Trudno uwierzyć, że przed studiami nie znała języka polskiego – dziś świetnie się nim posługuje. – Stypendium pozwoliło mi spełnić marzenia – mówi. – Na Ukrainie moich rodziców nie byłoby stać na sfinansowanie studiów.

To będzie rewolucja
Jura Piotrowski z Ukrainy dzięki fundacji pisze doktorat z edukacji medialnej. Jego marzeniem jest założenia na Ukrainie katolickiego pisma rodzinnego. – Chciałbym, żeby to było coś podobnego do włoskiego „Familia Christiana” czy polskiego „Gościa Niedzielnego”, takich gazet u nas nie ma. Jeśli się uda, to będzie jak rewolucja – opowiada. – Bez rzetelnej wiedzy i studiów nie mógłbym myśleć o czymś takim.

Wierzę, że kiedy wrócę na Ukrainę, znajdę ludzi i środki, które pomogą w realizacji tego marzenia – mówi Jura. Teraz nie może się doczekać końca nauki i powrotu w rodzinne strony, by zacząć realizować swoje marzenia o katolickiej prasie na Ukrainie. Jest głęboko przekonany, że się uda. W ciągu 15 lat działalności stypendialnej dzięki pomocy Fundacji Jana Pawła II studia w Polsce ukończyło ponad 500 osób z Europy Środkowo-Wschodniej. Większość z nich wróciła do swoich ojczystych krajów.

Nie tylko Lublin
Stypendyści lubelscy to tylko część działalności Fundacji Jana Pawła II. Po wyborze Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową, Polonia z całego świata chciała utrwalić jakoś ten fakt, pozostawiając na stałe w Rzymie konkretny polski ślad. Ponieważ od samego początku pontyfikatu Jan Paweł II zapraszał nieustannie Polaków do odwiedzania go w Rzymie, liczba pielgrzymów ciągle rosła. Przy poparciu Rady Koordynacyjnej Polonii Wolnego Świata postanowiono zakupić w Rzymie dom, który miał stać się pomnikiem pontyfikatu. Papież powiedział wtedy, że dom ten powinien być punktem spotkania różnych kultur, tradycji i historii w obrębie jednej wielkiej kultury, która jest kulturą chrześcijańską, historią Kościoła, a także historią ludzkości.

W ramach fundacji działa też Ośrodek Dokumentacji Pontyfikatu Jana Pawła II. Od początku pontyfikatu gromadził on dokumentację i propagował treści nauczania papieskiego. W tym czasie coraz bardziej uwidaczniał się problem krajów Europy Środkowo-Wschodniej odciętych od chrześcijańskiej kultury. Zrodził się wtedy pomysł stworzenia Uniwersytetu Letniego Kultury Polskiej.

Okazało się, że chętnych jest bardzo wielu. Na zajęcia zgłasza się nie tylko Polonia z całego świata, ale ludzie niemający polskich korzeni, a z różnych względów zainteresowani naszym krajem. Niedawno fundacja rozpoczęła badania w archiwach watykańskich nad wzajemnymi relacjami między Stolicą Apostolską a Polską. – Zaczęliśmy od 966 roku, jesteśmy teraz na etapie XVI wieku. To jest materiał źródłowy dla historyków – mówi ks. Stefan Wylężek, dyrektor fundacji.

W jaki sposób finansowane są te wszystkie projekty? – Na całym świecie powstały koła przyjaciół fundacji – ludzi, którzy mówią o jej działalności w swoich środowiskach oraz wspierają ją finansowo – mówi ks. Wylężek. – Pomagają też osoby prywatne, różne instytucje. Mamy tzw. fundusz wieczysty – pieniądze umieszczone w akcjach, obligacjach, lokatach. I z procentów z tego funduszu prowadzimy działalność. Wszelka pomoc, która przychodzi do fundacji, jest wpłacana na fundusz wieczysty. Do tej pory nie został on jeszcze naruszony.

Zarządzający fundacją nie ukrywają, że program stypendialny dla młodych ze Wschodu jest szczególną perełką, jak każde najmłodsze dziecko. Ksiądz Wylężek mówi, że Janowi Pawłowi II bardzo zależało na wspieraniu edukacji młodzieży z byłego bloku sowieckiego. – To nie jest tyl- ko kwestia wykształcenia – twierdzi dyrektor fundacji. – To jest budowanie mostów między Europą Wschodnią a Polską. Historia Europy Środkowo-Wschodniej jest bardzo bolesna, a młode pokolenie chce zagoić rany.

Działalność Fundacji Jana Pawła II

Dom Polski w Rzymie – przeznaczony dla pielgrzymów z całego świata

Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II – gromadzi dokumentację związaną z osobą i działalnością Ojca Świętego

Uniwersytet Letni Kultury Polskiej

Kwartalnik „Ethos” – wydawany wspólnie z Instytutem Jana Pawła II na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim

Program stypendialny w Polsce – finansuje studia w Polsce dla młodzieży z krajów byłego bloku sowieckiego

Program „Bullarium Poloniae” – opracowuje i wydaje dokumenty dotyczące stosunków Polski ze Stolicą Apostolską

Sekretariat Administracyjny Fundacji – utrzymuje stały kontakt z jej dobroczyńcami – członkami Kół i Towarzystw Przyjaciół Fundacji Jana Pawła II.