Akcja filmu Jacka Lusińskiego rozpoczyna się pod koniec lat 80. ubiegłego wieku, kiedy Marysia, pierwszoplanowa bohaterka filmu, zachodzi w „niechcianą” ciążę z Darkiem, milicjantem. Mężczyzna usiłuje zmusić ją do aborcji, a później szybko znika z horyzontu. Marysię po śmierci rodziców wychowywała jej starsza siostra Marta, osoba głęboko wierząca, w filmie przedstawiona nieomal jako dewotka. Marta usiłuje wyperswadować Marysi zabicie dziecka i oferuje jej pomoc w wychowaniu, jednak ta ma inne plany na życie. Uważa, że dziecko stanie się przeszkodą w ich realizacji. Ostatecznie dziewczyna w ostatniej chwili ucieka „spod noża” ginekologa, a Marta, zgodnie z obietnicą, zajmuje się dzieckiem. Wkrótce dramatyczne wydarzenia sprawiają, że Marysia, która znalazła się w tragicznej sytuacji finansowej, musi sama wychowywać chłopca. Początkowo robi to niechętnie, ale z czasem się zmienia. Pojawia się jednak problem, bo chłopczyk nie rozwija się normalnie, nie nawiązuje kontaktu z otoczeniem, a jedyne słowo, jakie wypowiada, to tytułowy „śubuk”.

Znakomita, brawurowa pierwsza część filmu bez taryfy ulgowej pokazuje problemy, przed jakimi stoją niedojrzałe do macierzyństwa, młode, pozbawione wsparcia i poddane presji kobiety, które zaszły w ciążę. W przekonaniu Marysi jedynym rozwiązaniem jest aborcja, która – jak sądzi – da jej wolność. Jednak ten problem nie jest głównym wątkiem filmu, który wiarygodnie przedstawia historię ewolucji, jaka zachodzi w postawie dziewczyny żyjącej jakby w innym świecie. Jest nim rozgrywająca się na przestrzeni wielu lat walka o zapewnienie pomocy odpowiednich instytucji – najpierw swojemu wychowankowi, a z czasem wszystkim rodzinom znajdującym się w podobnej sytuacji. To także film o barierach i uprzedzeniach, z jakimi spotykają się do dzisiaj osoby z niepełnosprawnością. W roli Marysi wystąpiła znakomita Małgorzata Gorol, natomiast małego Kubusia zagrał Wojtek Krupiński, prawdziwy autysta.

Edward Kabiesz

Śubuk, reż. Jacek Lusiński, wyk.: Małgorzata Gorol, Wojtek Krupiński, Marta Malikowska, Andrzej Seweryn, Polska 2022. W kinach od 2 grudnia.