Szczęśliwi” zamiast „błogosławionych”, „długi” zamiast „win” – alarmowały media. Jedna z gazet zapytała nawet „Kto nam zmienił pacierz?”. Opublikowany przez Edycję św. Pawła najnowszy przekład Nowego Testamentu i Psalmów zyskał etykietkę „kontrowersyjnego”. Niektóre środowiska polskich katolików nawołują, aby go nie kupować. Popełniają duży błąd.

Dlaczego schodził?
„Pewien człowiek schodził z Jerozolimy do Jerycha i wpadł w ręce zbójców” – czytali księża podczas Mszy św. w poniedziałek 3 października. Tak zaczyna się przypowieść o miłosiernym Samarytaninie. Piękna historia, ale dlaczego ten napadnięty „schodził”? Być może w niektórych kościołach księża wyjaśnili wiernym, o co chodzi. Ale niekoniecznie. Być może co dociekliwsi zajrzeli w domu do posiadanego egzemplarza Biblii Tysiąclecia, poszukując wyjaśnienia tego dziwnego sformułowania. I... nie znaleźli.

Gdyby mieli najnowszy przekład, przy tym zdaniu znaleźliby maleńką literkę odsyłającą do umieszczonych obok tekstu informacji ułatwiających zrozumienie tekstu. I przeczytaliby: „schodził – między Jerozolimą a Jerychem różnica poziomów przekracza 1000 m”. Takich objaśnień jest w nowym wydaniu Biblii tysiące.

Dla ubogich (językowo)
Wydany przez paulistów przekład czyta się o wiele łatwiej niż inne dotychczas znane tłumaczenia Biblii.
– Język jest współczesny, ale nie potoczny, lecz literacki – wyjaśnia ks. Tomasz Lubaś, dyrektor generalny wydawnictwa. Jeden z tłumaczy, ks. prof. Antoni Tronina, precyzuje, czym kierowali się autorzy przekładu: – Dzieło nowego przekładu podjęliśmy z myślą o czytelniku, którego słownictwo jest zubożone przez środki przekazu. Dodaje, że wiele słów, z jakimi stykamy się w dotychczasowych tłumaczeniach Biblii, nie jest już dzisiaj czytelnych, dlatego tłumacze postanowili odświeżyć i zmodernizować język, którym zapisali nową polską wersję tekstów objawionych.

Ks. prof. Julian Warzecha SAC, jeden z redaktorów naukowych nowego przekładu, tak przedstawia intencje pracującego od dziewięciu lat zespołu: – Chcemy dokonać przekładu głównie z myślą o młodzieży, choć nie wykluczamy oczywiście innych grup wiekowych. Nie znaczy to, że w przekładzie przyjęliśmy język, jakim młodzi posługują się między sobą – język młodzieżowej subkultury. Chodziło o to, by przekład był zrozumiały i komunikatywny, ale również, by nie zubażał języka polskiego.

Czytać, nie porównywać
Ks. prof. Stanisław Pisarek, należący do zespołu przeprowadzającego „rewizję” nowego przekładu, powiedział „Gościowi”: – To tłumaczenie jest dobre i potrzebne. Język ma to do siebie, że zmienia się co pokolenie. Nowe tłumaczenie jest poszukiwaniem języka odpowiedniego dla tego pokolenia. Oczywiście, żaden przekład nie jest doskonały. Nie należy jednak w nieskończoność porównywać poszczególnych wyrazów. Trzeba po prostu czytać Biblię jako Słowo Boga, czyli iść w głąb, dochodzić do sensu zbawczego.

Dochodzenie do „sensu zbawczego” czytanych słów w nowym przekładzie ułatwiają trzy poziomy wyjaśnień. Pierwszy to wspomniane już, umieszczone obok tekstu, przypisy wyjaśniające trudniejsze zwroty, obrazy biblijne, nazwy, sytuacje. Drugi poziom stanowią komentarze do poszczególnych fragmentów, ukazujące ich główne przesłanie. Trzeci poziom wyjaśnień stanowią odnośniki do innych miejsc w Biblii.

Poza tym każda księga opatrzona została wprowadzeniem, są też wprowadzenia do poszczególnych części Biblii (np. do Ewangelii, do Listów św. Pawła). Na końcu dodano słownik, tablice chronologiczne, mapy. I krótką instrukcję „Zanim zaczniesz czytać Biblię”.

Ta sama treść
W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat pojawiło się w Polsce kilka przekładów Pisma Świętego. Po co tyle razy i wciąż na nowo tłumaczyć Biblię? Czy to potrzebne, skoro treść pozostaje ta sama?
Prymas Polski, kard. Józef Glemp, nie ma wątpliwości, że potrzebne. „Każde tłumaczenie wnika głębiej w subtelność przekazu myśli Boga kierowanych do ludzi” – wyjaśnia i dodaje: „Tak więc Księgi Święte zostają udostępnione współczesnemu Polakowi w języku możliwie najbardziej komunikatywnym, stanowiącym zwierciadło obecnego czasu”.

„Ojcze nasz” w czterech wersjach Mt 6,9–23


Biblia Tysiąclecia, wyd. 4
Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech się święci imię Twoje! Niech przyjdzie królestwo Twoje; niech Twoja wola spełnia się na ziemi, tak jak i w niebie. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj; i przebacz nam nasze winy, jak i my przebaczamy tym, którzy przeciw nam zawinili; i nie dopuść, abyśmy ulegli pokusie, ale nas zachowaj od złego!

Biblia Ekumeniczna
Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech się święci Twoje imię. Niech przyjdzie Twoje Królestwo, niech się spełni Twoja wola jak w niebie, tak i na ziemi. Naszego chleba powszedniego daj nam dzisiaj i przebacz nam nasze winy, tak jak i my przebaczamy tym, którzy przeciw nam zawinili, i nie dopuść abyśmy ulegli pokusie, ale nas zachowaj od złego.

Biblia Wujka
Oycze nasz któryś jest w niebiesiech: Święć się imię twoje. Przydź królestwo twoje. Bądź twa wola, jako w niebie tak y na ziemi. Chleba naszego powszedniego day nam dzisia. Y odpuść nam nasze winy, jako y my odpuszczamy naszym winowajcom. Y nie wódź nas w pokuszenie. Ale nas zbaw ode złego.

Biblia Paulistów
Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech będzie uświęcone Twoje imię. Niech przyjdzie Twoje królestwo, niech się spełnia Twoja wola, jak w niebie, tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. I daruj nam nasze długi, jak i my darowaliśmy naszym dłużnikom. I nie dopuszczaj do nas pokusy, ale nas wybaw od złego.

Współczesne przekłady Biblii
1965 - Biblia Tysiąclecia (wydanie piąte w 2002), tłumaczonaz krytycznych wydań tekstu hebrajskiego i greckiego pod kierunkiem benedyktynów z Tyńca. To tłumaczenie jest oficjalną, liturgiczną wersją Biblii, używaną przez Kościół katolicki w Polsce.
1975 - Biblia Poznańska – czterotomowe wydanie katolickie z obszernym komentarzem.
1975 - Biblia Warszawska, tzw. brytyjka – przekład opracowany przez środowiska protestanckie, wydany przez Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne.
1998 - Biblia Warszawsko-Praska – przekład autorski ks. bp Romaniuka
2001 - Przekład Ekumeniczny opracowywany przez międzywyznaniowy zespół tłumaczy (11 Kościołów), z inicjatywy Towarzystwa Biblijnegow Polsce. Ukazały się na razie Nowy Testament i Psalmy.

Nowy komentarz biblijny
Edycja św. Pawła zainicjowała wyjątkową serię naukowych komentarzy biblijnych do poszczególnych ksiąg Pisma Świętego. Opracowują je najlepsi polscy bibliści. Dotychczas ukazały się pierwsza część komentarza do Ewangelii według św. Mateusza oraz komentarz do Księgi Tobiasza.