„Chrystus zmarły” na płótnie

Leszek Śliwa

|

GN 12/2007

publikacja 26.03.2007 10:03

Koło tego obrazu nie można przejść obojętnie. Nikt wcześniej nie namalował Chrystusa w ten sposób, w tak wielkim skrócie perspektywicznym. Mało tego. Nikt nie uczynił tego także później.

„Chrystus zmarły” „Chrystus zmarły”
tempera na płótnie, ok. 1490, Pinakoteka Brera, Mediolan

Andrea Mantegna twierdził, że dobry malarz powinien znać trzy rzeczy: antyk, anatomię i perspektywę. Studiowanie antyku nauczyło go szacunku i podziwu dla rzeźby greckiej i rzymskiej. Namalowani przez niego ludzie wyglądają jak wyrzeźbieni. Znajomość anatomii pozwalała na niezwykły w jego czasach realizm i wielką precyzję przy malowaniu szczegółów. A mistrzowskie opanowanie perspektywy sprawiło, że potrafił pokazać ludzką postać z każdego punktu widzenia. Dzięki temu widz oglądający „Chrystusa zmarłego” czuje się tak, jakby sam był uczestnikiem złożenia Zbawiciela do grobu, jakby stał u Jego stóp.

Stopy Jezusa, z widocznymi śladami po gwoździach, zdają się wystawać poza ramy obrazu, tak jak wystają poza płytę katafalku. Spojrzenie widza kieruje się jednak przede wszystkim na umęczoną twarz Chrystusa. Twarz o szlachetnych rysach, lecz nieupiększoną. Tak samo nieupiększone są twarze opłakujących Jezusa osób.

Dziś przywykliśmy już do realistycznych obrazów Męki Pańskiej, ale w renesansowej Italii wizja Mantegni, pokazana publicznie, wywołałaby zapewne szok. Mantegna nie malował jednak tego dzieła na zamówienie, nie musiał więc się liczyć z opinią publiczną. Włoscy historycy sztuki sądzą, że artysta zamierzał udekorować tym obrazem swój własny grób w kościele Sant’Andrea w Mantui.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.