Przyznam się też do obłudy: oburzałem się na WikiLeaks, że łamie podstawową zasadę dyskrecji („nie wszyscy mają takie samo prawo do wszystkich informacji”), a jednocześnie sam korzystałem z ujawnionych depesz amerykańskich ambasadorów. Już się tłumaczę.

Najpierw z „niekonsekwencji”. Słuszna niechęć do amerykańskiego balonu i krytyka polityki zagranicznej Waszyngtonu nie zatarła we mnie poczucia sprawiedliwości: skoro cały świat ogląda amerykańską dyplomację „bez tajemnic”, to dlaczego nie zafundować analogicznego serialu chińskiego, rosyjskiego, irańskiego itd. Po co? Żeby było jasne, że podobne plotki, obmawianie przywódców, a nawet szpiegowanie to praktyka stosowana przez wszystkie państwa, a na pewno przez największych graczy, w tym tych najmniej przewidywalnych. W tym sensie lekcja wiedzy o społeczeństwie, zafundowana nam przez WikiLeaks, jest niepełna.

Nawet jeśli depesze odsłaniają przy okazji tajemnice innych państw, to i tak najbardziej nagi w tym spektaklu jest Waszyngton. Teraz tłumaczenie z „obłudy”. Sam nigdy bym takich depesz nie ujawnił. Skoro już jednak stały się „dobrem powszechnie dostępnym”, trudno nie komentować ich zawartości.

Tym bardziej że jest jedna dobra strona tego przecieku: wiele osób ze zdumieniem odkryło, że stosunki międzynarodowe to nie poklepywanie się po ramieniu i szerokie uśmiechy przywódców. W rzeczywistości prawdziwa polityka to prowadzona za kulisami twarda gra o własne interesy i prestiż. Niektórzy zwykli takie rewelacje określać pojemnym terminem „spiskowych teorii dziejów”. Doskonałe hasło do ucinania wszelkiej głębszej dyskusji. Tymczasem polityczna kuchnia tak właśnie wygląda.